Cách đọc bản vẽ trắc ngang đường chi tiết

Bản vẽ trắc ngang đường là một phần quan trọng trong các dự án xây dựng hạ tầng giao thông. Việc hiểu và đọc đúng bản vẽ trắc ngang đường giúp kỹ sư và các nhân viên thi công nắm rõ các chi tiết thiết kế, từ đó đảm bảo chất lượng và tiến độ của công trình. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách đọc bản vẽ trắc ngang đường một cách chi tiết và dễ hiểu.

Khái niệm bản vẽ trắc ngang đường

Bản vẽ trắc ngang đường là một dạng bản vẽ kỹ thuật mô tả hình dáng cắt ngang của con đường tại các điểm khác nhau dọc theo tuyến đường. Nó cung cấp thông tin về bề mặt đường, độ dốc, các lớp vật liệu, và các yếu tố liên quan khác như mương thoát nước, lề đường, và nền đường. Bản vẽ này giúp người thi công và kỹ sư nắm bắt rõ cấu trúc và yêu cầu kỹ thuật của từng đoạn đường.

Các thành phần chính trong bản vẽ trắc ngang đường

Trục đường

Trục đường là đường tham chiếu chính trên bản vẽ, thể hiện đường trung tâm của tuyến đường. Nó thường được đánh dấu bằng đường thẳng hoặc đường nét đứt và đóng vai trò quan trọng trong việc xác định vị trí các yếu tố khác.

Mặt cắt ngang

Mặt cắt ngang là phần quan trọng nhất của bản vẽ, mô tả chi tiết cấu trúc từ mặt đường đến nền móng. Thông tin này bao gồm độ dày của từng lớp vật liệu, độ rộng của các phần đường như lề đường, làn xe, và mương thoát nước.

Độ dốc

Độ dốc của mặt đường và các phần lề đường được thể hiện rõ ràng trên bản vẽ. Độ dốc giúp đảm bảo khả năng thoát nước tốt và an toàn cho giao thông. Thông số này thường được biểu thị dưới dạng phần trăm (%).

Các ký hiệu và chú thích

Bản vẽ trắc ngang đường sử dụng nhiều ký hiệu và chú thích để mô tả các yếu tố khác nhau. Các ký hiệu này bao gồm biểu tượng cho lớp vật liệu, độ dày, và các yếu tố môi trường như mương thoát nước và cây cối.

Để đưa ra các thông số của thành phần trong bản vẽ trắc ngang đường, cần tiến hành đo đạc bằng các thiết bị chuyên dụng như máy thuỷ bình, máy toàn đạc điện tử, máy GNSS RTK,… 

>> Xem thêm: Giấy phép thi công công trình giao thông – Tầm quan trọng và lưu ý

Cách đọc bản vẽ trắc ngang đường

Bước 1: Xác định trục đường

Trục đường là đường trung tâm của bản vẽ trắc ngang, thường được biểu thị bằng một đường nét đứt hoặc nét liền chạy dọc theo trung tâm của bản vẽ. Trục đường giúp xác định các yếu tố khác như bề rộng mặt đường, vị trí lề đường và các cấu trúc phụ trợ. Xác định trục đường đầu tiên giúp bạn có một cái nhìn tổng quan về bản vẽ.

Bước 2: Xác định bề rộng mặt đường

Bề rộng mặt đường là khoảng cách giữa hai mép đường, bao gồm các làn xe chạy và lề đường. Thông số này thường được ghi chú rõ ràng trên bản vẽ, thể hiện chiều rộng cụ thể của từng làn xe cũng như tổng chiều rộng của mặt đường. Bề rộng mặt đường có thể bao gồm các yếu tố như:

• Làn xe chạy: Chiều rộng của từng làn xe.
• Lề đường: Khoảng không gian dọc hai bên đường, thường dành cho người đi bộ hoặc xe đỗ tạm thời.

Bước 3: Xác định độ dốc và lớp cấu tạo mặt đường

Độ dốc của mặt đường, thường được biểu thị bằng phần trăm (%), cho biết mức độ nghiêng của mặt đường để đảm bảo thoát nước mưa hiệu quả. Lớp cấu tạo mặt đường, gồm lớp móng, lớp mặt và các lớp phụ trợ khác, được ghi chú chi tiết về độ dày và chất liệu. Những thông số này thường nằm ở phần chú thích hoặc ghi chú trên bản vẽ.

Bước 4: Đọc ký hiệu và thông số kỹ thuật của lề đường

Lề đường là phần đất hoặc khu vực nằm dọc hai bên mặt đường. Trên bản vẽ trắc ngang, lề đường được biểu thị bằng các đường nét liền hoặc đứt nét và kèm theo thông số như chiều rộng và độ dốc. Lề đường có thể bao gồm các yếu tố như:

• Bãi đỗ xe tạm thời
• Khu vực dành cho người đi bộ
• Vùng cây xanh hoặc cỏ

Bước 5: Xác định hệ thống thoát nước

Hệ thống thoát nước rất quan trọng trong bản vẽ trắc ngang đường, giúp ngăn ngừa tình trạng ngập úng và bảo vệ cấu trúc đường. Hệ thống này bao gồm các rãnh thoát nước, cống rãnh và các cấu trúc thoát nước khác. Các ký hiệu thường được sử dụng để biểu thị hệ thống thoát nước gồm:

• Rãnh thoát nước: Đường nét hoặc ký hiệu đặc biệt biểu thị vị trí và kích thước của rãnh thoát nước.
• Cống rãnh: Ký hiệu hình tròn hoặc hình chữ nhật biểu thị vị trí của cống rãnh.

Bước 6: Đọc thông số và ký hiệu của các cấu trúc phụ trợ

Các cấu trúc phụ trợ trong bản vẽ trắc ngang đường bao gồm các công trình như cầu cạn, cầu vượt, hầm chui và các công trình bảo vệ khác. Những cấu trúc này được biểu thị bằng các ký hiệu riêng biệt, kèm theo thông số kỹ thuật chi tiết như:

• Kích thước: Chiều dài, chiều rộng và chiều cao của cấu trúc.
• Vị trí: Vị trí chính xác của cấu trúc phụ trợ liên quan đến trục đường.

Bước 7: Hiểu các chú thích và ghi chú

Các chú thích và ghi chú trên bản vẽ trắc ngang đường cung cấp thông tin chi tiết về các thông số kỹ thuật và các yêu cầu đặc biệt. Hãy đọc kỹ các chú thích và ghi chú này để hiểu rõ các yêu cầu cụ thể của dự án.

Ví dụ minh họa

Để minh họa cho quy trình đọc bản vẽ trắc ngang đường, hãy cùng xem qua một ví dụ cụ thể. Giả sử bạn có một bản vẽ trắc ngang của một con đường đô thị với các thông số sau:

• Trục đường: Đường nét đứt ở giữa bản vẽ.
• Bề rộng mặt đường: 10m, bao gồm 2 làn xe mỗi bên rộng 3m và 2 lề đường mỗi bên rộng 2m.
• Độ dốc mặt đường: 2% để đảm bảo thoát nước.
• Hệ thống thoát nước: Rãnh thoát nước hai bên lề đường, mỗi rãnh rộng 0.5m.
• Cấu trúc phụ trợ: Cầu vượt dài 30m, cao 5m so với mặt đường.

Bằng cách làm theo các bước hướng dẫn trên, bạn có thể xác định được trục đường, bề rộng mặt đường, độ dốc, hệ thống thoát nước và các cấu trúc phụ trợ trên bản vẽ một cách chính xác và chi tiết.

>> Xem thêm: Thi công mặt đường bê tông xi măng: Tiêu chuẩn và chi tiết quy trình

Lưu ý khi đọc bản vẽ trắc ngang đường

Hiểu rõ các ký hiệu kỹ thuật

Các ký hiệu kỹ thuật trên bản vẽ có thể khá phức tạp và đa dạng. Hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ ý nghĩa của từng ký hiệu và chú thích để đọc bản vẽ chính xác.

Chú ý đến tỉ lệ

Bản vẽ trắc ngang đường thường được vẽ theo tỉ lệ. Hãy chú ý đến tỉ lệ này để hiểu rõ kích thước thực tế của các yếu tố trên bản vẽ.

Kiểm tra thông tin liên quan

Ngoài bản vẽ trắc ngang, bạn cũng nên kiểm tra các bản vẽ và tài liệu liên quan khác như bản vẽ trắc dọc, bản vẽ thiết kế tổng thể, và các tài liệu kỹ thuật khác để có cái nhìn tổng quan và chính xác về dự án.

Đọc và hiểu bản vẽ trắc ngang đường là kỹ năng quan trọng đối với các kỹ sư và nhân viên thi công trong ngành xây dựng. Bằng cách nắm vững các bước và lưu ý khi đọc bản vẽ, bạn có thể đảm bảo rằng công trình được thực hiện đúng theo thiết kế, đạt chất lượng và an toàn cao nhất. Hy vọng rằng hướng dẫn chi tiết trên đây sẽ giúp bạn có được sự hiểu biết cần thiết để áp dụng vào công việc thực tế.

>>> Tham khảo thêm các tin tức trắc địa và dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc tại trang chủ của Việt Thanh Group.