Trong điều kiện ban đêm, khi không có ánh sáng mặt trời để định hướng, việc xác định phương hướng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, bằng cách quan sát thiên nhiên, sử dụng các thiết bị hỗ trợ hoặc áp dụng một số mẹo sinh tồn, bạn vẫn có thể tìm được hướng đi chính xác và công cụ hỗ trợ là máy định vị GPS cầm tay. Việt Thanh Group sẽ giúp bạn tìm hiểu về cách xác định phương hướng vào ban đêm.
Cách xác định phương hướng vào ban đêm

Vào ban đêm, bạn có thể xác định phương hướng bằng cách quan sát các ngôi sao hoặc cái thiết bị công nghệ. Sao Bắc Cực là dấu hiệu quan trọng để tìm hướng bắc, thường xuất hiện cố định trên bầu trời. Nếu không thấy sao, bạn có thể dựa vào Mặt Trăng: khi trăng khuyết, đường nối hai đầu khuyết sẽ chỉ gần đúng hướng tây-đông. Ngoài ra, rêu thường mọc nhiều ở phía bắc của thân cây trong môi trường ẩm ướt. Dưới đây là các cách xác định phương hướng vào ban đêm.
Xác định phương hướng bằng GPS cầm tay
Ngày nay, máy GPS cầm tay Garmin như Garmin GPSMAP 67, Garmin eTrex 22x đã trở thành công cụ định hướng không thể thiếu. Những thiết bị này có thể giúp bạn xác định phương hướng ngay cả trong rừng sâu, nơi tín hiệu điện thoại bị mất.
Ưu điểm của GPS trong xác định phương hướng ban đêm:
- Định vị chính xác theo tọa độ toàn cầu (GPS, GLONASS, Galileo).
- Có bản đồ địa hình chi tiết, hỗ trợ tải ảnh vệ tinh BirdsEye.
- Thời lượng pin dài, hoạt động tốt ngay cả trong điều kiện khắc nghiệt.
- Hỗ trợ chức năng dẫn đường, giúp bạn tìm về vị trí an toàn.
Nếu bạn thường xuyên đi rừng, leo núi hoặc thám hiểm, việc trang bị một máy GPS là điều rất cần thiết.
Xác định phương hướng bằng sao bắc cực
Sao Bắc Cực (Polaris) là ngôi sao nằm gần như chính xác ở phía Bắc thiên văn trên bầu trời. Điều này có nghĩa là:
- Khi bạn nhìn thấy Sao Bắc Cực, bạn đang nhìn đúng hướng Bắc.
- Nó gần như không di chuyển trên bầu trời suốt đêm và quanh năm – khác với các sao khác.
- Được xem là “ngọn hải đăng” trên trời của những người đi biển, dân du mục, thám hiểm hay bộ đội.
Cách tìm sao Bắc Cực
- Xác định bằng mắt thường
- Bước 1: Tìm chòm sao Đại Hùng (Big Dipper) – có hình dạng giống cái gáo nước.
- Bước 2: Xác định hai ngôi sao cuối cùng của chòm Đại Hùng (Dubhe và Merak).
- Bước 3: Kéo một đường thẳng tưởng tượng từ hai sao này lên, gấp khoảng 5 lần khoảng cách giữa chúng.
- Bước 4: Ngôi sao sáng nhất ở cuối đường thẳng này chính là Sao Bắc Cực.
- Xác định bằng ứng dụng điện thoại
Nếu điều kiện quan sát không thuận lợi, bạn có thể sử dụng ứng dụng như SkyView, Star Walk hoặc Stellarium trên điện thoại để xác định chính xác vị trí Sao Bắc Cực. Các ứng dụng này hoạt động bằng cách sử dụng GPS và cảm biến la bàn để hiển thị bản đồ sao theo thời gian thực.
- Xác định bằng máy GPS cầm tay hoặc máy đo góc (theodolite, sextant)
- Máy GPS cầm tay giúp bạn xác định vĩ độ, kinh độ, từ đó suy ra hướng Bắc. Nếu đang ở Bắc bán cầu, bạn có thể dùng GPS để kiểm tra độ cao của sao Bắc Cực so với đường chân trời, giúp xác định vị trí chính xác hơn.
- Máy đo góc (sextant hoặc theodolite) có thể đo độ cao của sao Bắc Cực so với đường chân trời, hỗ trợ trong định hướng hàng hải hoặc khi đi trong vùng địa hình khó xác định.
Sau khi xác định được Sao Bắc Cực, bạn có thể dễ dàng suy ra:
- Hướng Bắc: Nằm ngay dưới chân Sao Bắc Cực.
- Hướng Nam: Ngược lại với Sao Bắc Cực.
- Hướng Đông: Bên phải khi quay mặt về phía Sao Bắc Cực.
- Hướng Tây: Bên trái khi quay mặt về phía Sao Bắc Cực.
Xác định phương hướng bằng chòm sao Orion
Chòm sao Orion là gì?
Chòm sao Orion (Lạp Hộ) rất dễ nhận ra nhờ có ba ngôi sao thẳng hàng tạo thành thắt lưng Orion. Orion xuất hiện trên bầu trời từ cuối mùa thu đến mùa xuân.
Cách sử dụng Orion để định hướng
- Xác định ba ngôi sao thẳng hàng ở giữa Orion (thắt lưng Orion).
- Kéo dài đường thẳng theo hướng của thắt lưng Orion:
- Nếu đường này hướng về phía chân trời, nó sẽ chỉ hướng Tây.
- Nếu đường này kéo dài theo hướng ngược lại, nó sẽ chỉ hướng Đông.
Chòm sao Orion có thể quan sát được ở cả bán cầu Bắc và bán cầu Nam, giúp nó trở thành công cụ định hướng hữu ích vào ban đêm.
Xác định phương hướng bằng mặt trăng
Mặt Trăng cũng có thể giúp xác định phương hướng, đặc biệt khi nó ở các giai đoạn khác nhau của chu kỳ:
- Khi Trăng Lưỡi Liềm (Bán Nguyệt Đầu): Đường nối hai đầu của lưỡi liềm sẽ hướng về phía Tây.
- Khi Trăng Lưỡi Liềm (Bán Nguyệt Cuối): Đường nối hai đầu của lưỡi liềm sẽ hướng về phía Đông.
- Khi Trăng Tròn (Full Moon):
- Lúc hoàng hôn, Mặt Trăng sẽ mọc ở phía Đông.
- Lúc bình minh, Mặt Trăng sẽ lặn ở phía Tây.
Dựa vào thông tin trên, bạn có thể xác định phương hướng một cách tương đối bằng cách quan sát vị trí của Mặt Trăng vào từng thời điểm trong đêm.
Xác định phương hướng bằng cây cối và thiên nhiên
Nếu không thể thấy bầu trời, bạn vẫn có thể dựa vào một số dấu hiệu tự nhiên để định hướng:
- Thân cây và rêu:
- Ở Bắc bán cầu, rêu thường mọc dày hơn ở phía Bắc của cây do ít tiếp xúc với ánh nắng.
- Phía Nam của cây sẽ có ít rêu hơn và thường khô ráo hơn.
- Nhẫn cắt ngang thân cây:
- Các vòng gỗ trên thân cây cắt ngang có khoảng cách không đều.
- Vòng gỗ ở phía Nam thường rộng hơn do cây nhận được nhiều ánh sáng hơn.
- Tổ kiến và hang động của động vật:
- Kiến thường xây tổ về phía Nam của thân cây để tránh gió lạnh từ phía Bắc.
- Nhiều loài động vật cũng có xu hướng xây hang ở phía Nam để giữ ấm.
Xác định phương hướng bằng kim chỉ nam
Nếu không có la bàn, bạn có thể tự chế một chiếc kim chỉ nam bằng các vật dụng đơn giản:
Cách làm la bàn tự chế:
- Chuẩn bị: Một chiếc kim hoặc mảnh kim loại nhỏ, một bát nước, một lá cây và một thanh nam châm.
- Cách thực hiện:
- Chà thanh kim loại vào nam châm khoảng 30-60 giây để từ hóa nó.
- Đặt kim lên lá cây và thả nổi trên mặt nước.
- Kim sẽ xoay và chỉ theo hướng Bắc – Nam.
- Soi bầu trời để xác định hướng Bắc và Nam, từ đó suy ra Đông – Tây.
>>>Xem thêm: Việt Thanh Group – Địa chỉ bán máy GPS cầm tay tại Đà Nẵng uy tín, tin cậy
Ứng dụng kỹ năng xác định phương hướng trong thực tiễn

Kỹ năng xác định phương hướng vào ban đêm rất hữu ích trong nhiều tình huống như:
- Sinh tồn trong rừng: Nếu bị lạc, bạn có thể dùng các dấu hiệu thiên nhiên để tìm đường ra.
- Đi bộ đường dài, leo núi: Nếu mất phương hướng, bạn có thể xác định lối đi đúng bằng sao và Mặt Trăng.
- Hoạt động hàng hải: Các thủy thủ xưa đã dùng sao để định hướng trên biển trước khi có bản đồ và GPS.
>>>Xem thêm: Top máy GPS cầm tay được ưa chuộng nhất: Lựa chọn hoàn hảo cho các kỹ sư
Mẹo giúp ghi nhớ phương hướng dễ dàng

- Quan sát bầu trời đêm thường xuyên: Làm quen với các chòm sao như Đại Hùng, Tiểu Hùng, Orion giúp xác định hướng nhanh hơn.
- Sử dụng ứng dụng hỗ trợ: Các ứng dụng như SkyView, Star Walk giúp nhận diện sao dễ dàng hơn.
- Mang theo bản đồ, la bàn và thiết bị hỗ trợ: La bàn giúp xác định phương hướng, máy đo góc cầm tay hỗ trợ đo độ cao của sao, còn GPS cầm tay giúp định vị chính xác vị trí của bạn ngay cả khi không có tín hiệu điện thoại.
Xác định phương hướng vào ban đêm là một kỹ năng quan trọng trong sinh tồn và thám hiểm. Bạn có thể sử dụng sao Bắc Cực, chòm sao Orion, Mặt Trăng, cây cối, la bàn tự chế, hoặc đơn giản hơn là dùng máy GPS cầm tay để xác định phương hướng chính xác.
Hãy liên hệ với Việt Thanh Group để biết tham khảo thêm các dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc, đảm bảo công việc đo đạc của mình luôn đạt hiệu quả cao nhất.
Be the first to review “Cách xác định phương hướng vào ban đêm hiệu quả và an toàn”