Công nghệ viễn thám và ứng dụng của máy GNSS RTK

Công nghệ viễn thám đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong việc thu thập và phân tích dữ liệu không gian. Nhờ sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại như máy GNSS RTK trong công nghệ viễn thám cho phép chúng ta có được cái nhìn toàn diện và chi tiết về bề mặt Trái Đất từ xa. Bài viết này sẽ giới thiệu về các thành phần cơ bản, quy trình hoạt động và các loại công nghệ viễn thám hiện nay.

Thành phần của công nghệ viễn thám

Quá trình thu nhận và xử lý dữ liệu bằng công nghệ viễn thám bao gồm năm thành phần cơ bản. Thứ nhất là nguồn cung cấp năng lượng, thường là ánh sáng mặt trời hoặc các thiết bị phát năng lượng. Thứ hai, năng lượng này tương tác với khí quyển, gây ra hiện tượng tán xạ, hấp thụ và phản xạ. Thứ ba, năng lượng sau đó tương tác với các vật thể trên bề mặt Trái Đất, phản xạ lại và được thu nhận bởi bộ cảm biến. Thứ tư, năng lượng phản xạ này được chuyển đổi thành dữ liệu số thông qua các cảm biến. Cuối cùng, dữ liệu số này được hiển thị và xử lý để giải đoán và phân tích các thông tin.

>>> Xem thêm: Ảnh viễn thám là gì? Nguyên lý hoạt động và ứng dụng cụ thể

Quy trình hoạt động của công nghệ viễn thám

Quy trình thu nhận, xử lý và ứng dụng dữ liệu viễn thám được thể hiện qua một sơ đồ bao gồm nhiều bước liên quan. Đầu tiên, năng lượng sóng điện từ được bức xạ từ nguồn cấp (A). Sau đó, năng lượng này tương tác với các yếu tố trong khí quyển (B) trước khi tương tác với các thành phần trên bề mặt Trái Đất (C). Năng lượng phản xạ lại từ các vật thể trên mặt đất được bộ cảm biến ghi nhận (D). Năng lượng thu nhận này sau đó được truyền về trạm thu để xử lý (E). Quá trình giải đoán và phân tích ảnh viễn thám diễn ra tại đây (F), và cuối cùng là ứng dụng dữ liệu sau khi giải đoán vào các lĩnh vực khác nhau (G).

Khả năng lan truyền của sóng điện từ trong khí quyển ảnh hưởng mạnh mẽ đến quá trình thu thập dữ liệu. Các dải phổ điện từ khác nhau có đặc điểm và tốc độ lan truyền khác nhau. Ví dụ, ánh sáng khả kiến có bước sóng từ 0,4 – 0,76µm và ít bị hấp thụ bởi oxy và hơi nước, trong khi hồng ngoại nhiệt có bước sóng từ 3 – 22µm và bị hấp thụ mạnh bởi hơi nước ở một số vùng.

Phân loại công nghệ viễn thám

Công nghệ viễn thám được phân loại dựa trên vùng bước sóng sử dụng. Đầu tiên là viễn thám trong dải sóng nhìn thấy và hồng ngoại phản xạ, sử dụng bức xạ mặt trời để đo lường ánh sáng khả kiến và hồng ngoại phản xạ từ vật thể và bề mặt Trái Đất. Ảnh thu được từ loại viễn thám này là ảnh quang học.

Loại thứ hai là viễn thám hồng ngoại nhiệt, sử dụng năng lượng nhiệt phát ra từ các vật thể để đo lường các yếu tố của chúng. Ảnh thu được từ loại viễn thám này được gọi là ảnh nhiệt, rất hữu ích trong việc giám sát nhiệt độ bề mặt và phát hiện các hiện tượng nhiệt bất thường như cháy rừng và hoạt động núi lửa.

Cuối cùng, viễn thám siêu cao tần sử dụng hai kỹ thuật: kỹ thuật bị động ghi lại năng lượng từ sóng vô tuyến cao tần có bước sóng > 1mm và kỹ thuật chủ động phát năng lượng riêng đến các vật thể và thu lại sóng phản xạ từ chúng. Ảnh thu được từ loại viễn thám này được gọi là ảnh radar, có khả năng thu thập dữ liệu 24/24 mà không bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết như mây, sương mù hay mưa.

>>> Xem thêm: Sử dụng ảnh viễn thám theo dõi tài nguyên rừng

Vai trò của máy GNSS RTK trong công nghệ viễn thám

Máy GNSS RTK ví dụ như máy GNSS RTK Hi-Target V500, máy GNSS RTK Hi-Target V200, máy GNSS RTK Satlab Eyr,...  đóng vai trò quan trọng trong viễn thám bằng cách cung cấp dữ liệu định vị chính xác đến từng centimet. Với khả năng thu thập và xử lý tín hiệu từ các vệ tinh GNSS theo thời gian thực, GNSS RTK giúp nâng cao độ chính xác của các phép đo viễn thám. Nhờ đó, các dữ liệu viễn thám thu được không chỉ chính xác hơn mà còn tin cậy hơn, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe trong nghiên cứu và ứng dụng thực tế.

Công nghệ viễn thám với các thành phần cơ bản và quy trình hoạt động phức tạp đã trở thành một công cụ mạnh mẽ trong việc thu thập và phân tích dữ liệu không gian. Việc phân loại viễn thám theo dải sóng sử dụng giúp chúng ta có cái nhìn chi tiết hơn về bề mặt Trái Đất trong nhiều điều kiện khác nhau. Sự hỗ trợ của máy GNSS RTK trong viễn thám không chỉ nâng cao độ chính xác mà còn mở ra nhiều ứng dụng mới trong quản lý tài nguyên, giám sát môi trường và phát triển đô thị. Hiểu rõ và ứng dụng hiệu quả công nghệ viễn thám sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững và hiệu quả của các hoạt động kinh tế và xã hội.

Việt Thanh Group chuyên cung cấp các thiết bị đo đạc đất đai chuyên dụng như máy toàn đạc điện tử, máy thuỷ bình,… và dịch vụ đo đạc bản đồ, cho thuê thiết bị đo đạc uy tín, giá rẻ.