Tìm hiểu Điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường được gọi là “sổ đỏ”) là một trong những giấy tờ quan trọng nhất chứng minh quyền sở hữu, sử dụng và khai thác đất hợp pháp của cá nhân hoặc tổ chức. Tuy nhiên, không phải ai sử dụng đất cũng đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận và công cụ hỗ trợ cho công tác như máy GNSS RTK. Vậy điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là gì? Việt Thanh Group sẽ giúp bạn tìm hiểu về khoảng cách địa giới hành chính là gì.

Điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, ghi nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất của cá nhân, tổ chức.

Đây là cơ sở quan trọng để người sử dụng đất thực hiện các quyền như: chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, thừa kế… theo đúng quy định pháp luật.

Căn cứ theo Điều 100 và Điều 101 của Luật Đất đai 2013, để được cấp sổ đỏ, người sử dụng đất cần đáp ứng các điều kiện cụ thể như sau:

Có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp

Người đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ hợp pháp dưới đây sẽ được xem xét cấp giấy chứng nhận:

Giấy tờ chuyển nhượng, mua bán, tặng cho có xác nhận trước ngày 01/07/2004.
Giấy tờ giao đất, cho thuê đất có quyết định của cơ quan nhà nước.
Sổ mục kê, trích lục bản đồ địa chính, hoặc giấy tờ kê khai đăng ký nhà đất hợp pháp.
Trường hợp có đầy đủ giấy tờ: được cấp sổ đỏ không phải nộp tiền sử dụng đất.

Trường hợp không có giấy tờ nhưng sử dụng đất ổn định

Người đang sử dụng đất không có giấy tờ, nhưng đáp ứng các điều kiện sau thì vẫn được xem xét cấp giấy chứng nhận:

Đất được sử dụng ổn định, liên tục, không có tranh chấp.
Được UBND cấp xã xác nhận là sử dụng đất ổn định lâu dài.
Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt.

Lưu ý: Trong trường hợp này, người sử dụng đất có thể phải nộp tiền sử dụng đất khi được cấp giấy chứng nhận.

Đất có nguồn gốc do lấn, chiếm, giao trái thẩm quyền

Phải được sử dụng trước ngày 01/07/2004 và đến nay không bị xử phạt hành chính.
Được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp và phù hợp quy hoạch.

Đây là những trường hợp “đặc biệt” được Nhà nước xem xét cấp sổ đỏ để ổn định cuộc sống và tránh tranh chấp kéo dài.

Trong quá trình kiểm tra, đo đạc phục vụ xét duyệt hồ sơ, các đơn vị chuyên môn hiện nay ưu tiên sử dụng Máy GNSS RTK Hi-Target V500 nhờ độ chính xác cao, khả năng thu tín hiệu ổn định và xử lý dữ liệu nhanh chóng. Với công nghệ định vị GNSS đa tần hiện đại, thiết bị giúp xác định chính xác ranh giới thửa đất, hỗ trợ cơ quan chức năng trong việc xác minh thực địa, đảm bảo điều kiện cấp giấy chứng nhận là đúng thực tế và đúng pháp luật.

>>>Xem thêm: Hồ sơ đăng ký đất đai lần đầu: Những điều bạn cần biết

Hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Để xin cấp giấy chứng nhận, người dân cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận (theo mẫu).
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất (nếu có).
Sơ đồ thửa đất, trích lục bản đồ địa chính (nếu có).
Giấy tờ nhân thân (CMND/CCCD, hộ khẩu).
Tờ khai nộp lệ phí trước bạ và thuế sử dụng đất.

Lưu ý khi xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Khi thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ, người sử dụng đất cần lưu ý một số điểm quan trọng dưới đây để tránh sai sót hoặc bị từ chối hồ sơ:

Không phải trường hợp nào cũng được miễn tiền sử dụng đất

Chỉ những trường hợp có đầy đủ giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất trước ngày 01/07/2004 mới được miễn tiền sử dụng đất.
Trường hợp không có giấy tờ hoặc đất có nguồn gốc lấn chiếm, giao sai thẩm quyền thì vẫn có thể được cấp sổ nhưng phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định.

Cần xác minh tính pháp lý của giấy tờ liên quan

Trước khi nộp hồ sơ, cần kiểm tra kỹ các giấy tờ chuyển nhượng, tặng cho, di chúc… có đủ điều kiện hợp pháp không, có công chứng hay chứng thực không.
Nếu giấy tờ không hợp lệ hoặc bị nghi ngờ giả mạo, hồ sơ sẽ bị trả lại hoặc xử lý theo quy định pháp luật.

Đảm bảo đất không có tranh chấp

Đất đang tranh chấp (dù chỉ tranh chấp bằng lời nói hoặc chưa có phán quyết của tòa) đều không đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận.
UBND cấp xã có trách nhiệm xác nhận tình trạng tranh chấp, vì vậy cần làm việc rõ ràng với chính quyền địa phương.

Phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

Đất muốn được cấp sổ đỏ phải nằm trong quy hoạch sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Nếu đất nằm trong khu vực quy hoạch treo, dự án bị thu hồi thì sẽ chưa đủ điều kiện để cấp sổ.

Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, rõ ràng

Mọi giấy tờ trong hồ sơ cần được sao y công chứng hợp lệ, nộp đúng mẫu theo hướng dẫn.
Nên photo sẵn ít nhất 1 bộ hồ sơ dự phòng, phòng trường hợp bị thất lạc hoặc yêu cầu bổ sung.

Nhờ sự hỗ trợ của các thiết bị như Máy GNSS RTK Hi-Target V200, quá trình đo đạc, kiểm tra hiện trạng đất đai trở nên chính xác và tiết kiệm thời gian hơn. Thiết bị này sở hữu thiết kế nhỏ gọn, chống nước – bụi IP67, phù hợp để triển khai ở nhiều địa hình phức tạp.

>>>Xem thêm: Quy định về lưu trữ hồ sơ đất đai mới nhất hiện nay

Những trường hợp không được cấp sổ đỏ

Mặc dù Nhà nước khuyến khích người dân hoàn thiện thủ tục pháp lý để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), nhưng không phải trường hợp nào cũng đủ điều kiện. Dưới đây là những trường hợp cụ thể không được cấp sổ đỏ, theo quy định tại Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP và các văn bản liên quan:

Đất đang có tranh chấp chưa được giải quyết dứt điểm

Đây là trường hợp phổ biến khiến hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận bị từ chối. Khi một thửa đất có hai hoặc nhiều bên cùng tranh chấp quyền sử dụng, quyền sở hữu, quyền thừa kế… thì cơ quan nhà nước không thể xác định rõ chủ thể sử dụng đất hợp pháp.

Vì vậy, chỉ sau khi tranh chấp được cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm bằng bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, người sử dụng đất mới có thể làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận.

Đất lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình công cộng

Các khu vực hành lang bảo vệ an toàn giao thông, thủy lợi, đê điều, lưới điện, sông suối, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh… đều là vùng không được phép xây dựng, sử dụng làm đất ở hoặc sản xuất.

➡ Nếu cá nhân, hộ gia đình tự ý lấn chiếm các khu vực này để sử dụng trái phép, thì sẽ không được cấp sổ đỏ và còn có thể bị xử lý hành chính hoặc cưỡng chế thu hồi đất.

Đất sử dụng sai mục đích, không phù hợp quy hoạch

Mỗi loại đất được quy định một mục đích sử dụng rõ ràng như đất ở, đất nông nghiệp, đất thương mại, đất rừng phòng hộ… Việc sử dụng đất sai mục đích (ví dụ: tự ý xây nhà trên đất trồng lúa) hoặc xây dựng trái phép trong khu vực quy hoạch công viên, giao thông, dự án treo là hành vi vi phạm pháp luật đất đai.

Những trường hợp này sẽ không được cấp giấy chứng nhận, trừ khi được chuyển mục đích sử dụng đất hợp pháp và phù hợp với quy hoạch được phê duyệt.

Đất được giao trái thẩm quyền và chưa được hợp thức hóa

Trường hợp đất được UBND cấp xã hoặc cá nhân tự ý giao đất, cho thuê đất trái thẩm quyền, không đúng quy định Luật Đất đai – thường xảy ra trước năm 2004 – sẽ không được cấp sổ đỏ ngay.

Tuy nhiên, nếu người sử dụng đất đã quản lý ổn định, không tranh chấp, phù hợp quy hoạch và có xác nhận của chính quyền địa phương, thì có thể được xem xét hợp thức hóa để cấp giấy chứng nhận sau này, theo từng đợt rà soát của cơ quan nhà nước.

Đất không đủ điều kiện tồn tại độc lập

Một số thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu tách thửa theo quy định địa phương hoặc nằm xen kẽ giữa các công trình công cộng, đất quy hoạch giao thông… cũng sẽ không được cấp giấy chứng nhận riêng biệt. Những khu đất này có thể bị yêu cầu hợp thửa hoặc chuyển mục đích sử dụng theo quy định.

Việc nắm rõ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ giúp người dân, doanh nghiệp chủ động trong quá trình hoàn thiện hồ sơ pháp lý, tránh các rủi ro khi sử dụng và giao dịch bất động sản. Trong trường hợp có vướng mắc về pháp lý hoặc thiếu giấy tờ, bạn nên liên hệ với Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc đơn vị tư vấn pháp lý chuyên nghiệp để được hỗ trợ đúng quy định.