Độ lún lệch cho phép giữa 2 móng là thông số phản ánh khả năng chịu tải của công trình trong quá trình xây dựng, hạn chế tối đa những sai số trong khi tính độ nghiêng. Từ đó giúp loại trừ được những rủi ro như lún nứt, đổ sập sau khi công trình đã hoàn thành. Cùng Việt Thanh tìm hiểu chi tiết về độ lún lệch và ứng dụng máy thủy bình trong công tác xác định độ lún.
Độ lún lệch cho phép giữa 2 móng là gì?
Trong bất kỳ công trình xây dựng nào, độ lún là một hiện tượng tự nhiên xảy ra do tác động của tải trọng lên nền đất. Độ lún có thể được chia thành hai loại chính: độ lún đồng đều (uniform settlement) và độ lún không đồng đều hay còn gọi là độ lún lệch (differential settlement).
Độ lún lệch cho phép giữa 2 móng là sự chênh lệch về mức độ lún giữa các móng trong cùng một công trình. Điều này xảy ra khi các móng chịu các tải trọng không đồng đều hoặc khi chúng đặt trên các lớp đất có tính chất khác nhau.
Độ lún lệch có thể ảnh hưởng đến cấu trúc tổng thể của công trình, dẫn đến nứt vỡ, biến dạng và có thể làm giảm tuổi thọ của công trình. Để xác định được độ lún lệch cho phép giữa 2 móng của công trình người ta thường sử dụng máy thủy bình Satlab SAL32, Máy thuỷ bình Sokkia B40A…
Nguyên nhân gây ra độ lún lệch giữa hai móng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến độ lún lệch giữa các móng, bao gồm:
Tải trọng không đồng đều: Khi các móng chịu tải trọng không đều vì các lý do như như phân bố tải không đồng đều hoặc do các yếu tố từ thiên nhiên như gió, động đất, cũng gây ra độ lún lệch giữa 2 móng.
Thuộc tính đất khác nhau: Một trong những nguyên nhân chính gây ra độ lún lệch giữa 2 móng là sự khác nhau về thuộc tính của lớp đất dưới móng. Các loại đất có khả năng chịu tải khác nhau sẽ dẫn đến sự khác nhau về độ lún. Ví dụ, đất sét có thể lún nhiều hơn so với đất cát khi chịu tải.
Thay đổi độ ẩm: Thay đổi độ ẩm của đất cũng có thể gây ra độ lún lệch giữa 2 móng. Khi đất bị ẩm ướt, đất sét sẽ nở ra và lún xuống, trong khi khi đất khô, không khí sẽ khiến đất co lại. Sự biến đổi này có thể tạo ra độ lún khác nhau giữa các móng khi thi công công trình xây dựng.
Thời gian chịu tải khác nhau: Độ lún lệch giữa 2 móng có thể phát sinh do thời gian chịu tải công trình khác nhau. Những móng phải chịu tải trong thời gian dài hơn có thể bị lún nhiều hơn so với những móng khác do ảnh hưởng của sức nén từ tải trọng.
Xem thêm: Độ lún cho phép của công trình: Giải đáp chi tiết
Tiêu chuẩn cho phép của độ lún lệch giữa 2 móng
Các tiêu chuẩn về độ lún lệch cho phép giữa 2 móng đã được quy định cụ thể trong nhiều tài liệu và hướng dẫn xây dựng. Một số tiêu chuẩn quan trọng bao gồm:
Tiêu Chuẩn TCVN 9361:2012: Đây là tiêu chuẩn được áp dụng cho các thiết kế móng. Theo tiêu chuẩn này, độ lún lệch giữa hai móng không được vượt quá 0.02H, trong đó H là chiều cao của phần chồng lên móng (móng cọc hoặc móng truyền tải). Việc giữ độ lún lệch trong giới hạn này sẽ giúp đảm bảo tính ổn định cho cấu trúc.
Tiêu Chuẩn ACI 318: Tiêu chuẩn này, được liên kết với thiết kế bê tông cốt thép, cũng cung cấp hướng dẫn về độ lún tối đa cho phép. Theo tiêu chuẩn, độ lún lệch không nên vượt quá 0.01H cho công trình công nghiệp và 0.02H cho các công trình dân dụng.
Tiêu Chuẩn Eurocode 7: Tiêu chuẩn này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tính toán độ lún trong thiết kế. Độ lún lệch giữa các móng nên được kiểm tra trong quá trình thiết kế để đảm bảo rằng nó không gây ra hậu quả tiêu cực cho công trình.
Cách tính toán độ lún lệch cho phép giữa 2 móng
Để tính toán độ lún lệch cho phép giữa 2 móng, cần phải xem xét kỹ lưỡng các yếu tố như tải trọng, loại móng, tính chất đất và các điều kiện môi trường. Các phương pháp tính toán phổ biến có thể bao gồm:
- Phân tích tĩnh: Dựa vào mô hình hóa tải trọng và ứng suất trong đất để đánh giá độ lún.
- Mô hình số: Sử dụng phần mềm mô phỏng để dự đoán hành vi của nền đất dưới tải trọng.
- Thí nghiệm hiện trường: Áp dụng các phương pháp thí nghiệm để đo độ lún thực tế trong điều kiện cụ thể.
Xem thêm: Tính toán khối lượng san lấp mặt bằng – Phương pháp chính xác và hiệu quả
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ lún lệch giữa 2 móng
Khi xem xét độ lún lệch cho phép giữa 2 móng, có một số yếu tố quan trọng mà chúng ta cần lưu tâm. Bởi nhận diện và phân tích các yếu tố này sẽ giúp chúng ta xây dựng được những giải pháp tối ưu nhằm giảm thiểu độ lún không mong muốn.
Loại móng và thiết kế
Loại móng sử dụng trong công trình có ảnh hưởng trực tiếp đến độ lún lệch. Các loại móng khác nhau (móng đơn, móng băng, móng bè,…) có khả năng chịu lực và phân bố áp lực khác nhau lên nền đất. Trong đó:
- Móng đơn: Thích hợp cho các công trình nhỏ, nhưng có thể gặp khó khăn khi chịu tải lớn.
- Móng băng: Phân bố tải đều hơn, tuy nhiên vẫn có thể gây ra độ lún lệch nếu không được tính toán đúng.
- Móng bè: Có khả năng chịu tải cao và phân bố tải tốt, thường được sử dụng cho các công trình lớn.
Tính chất của đất nền
Tính chất vật lý và cơ học của đất nền là một yếu tố không thể bỏ qua. Đất mềm sẽ dễ bị lún hơn so với đất cứng. Hơn nữa, sự phân bổ tải trọng trên nền đất cũng cần phải được xem xét.
Điều kiện môi trường
Điều kiện môi trường xung quanh cũng có thể ảnh hưởng đến độ lún lệch. Những thay đổi về mực nước ngầm, khí hậu và thời tiết có thể làm tăng nguy cơ lún nghiêm trọng. Bao gồm:
- Nước ngầm: Sự gia tăng hoặc giảm sút mực nước ngầm có thể làm thay đổi áp lực trong đất và dẫn đến độ lún không đồng đều.
- Khí hậu: Thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như mưa lớn hoặc nắng nóng kéo dài, cũng có thể ảnh hưởng đến độ lún của công trình.
Kinh nghiệm thiết kế và thi công
Kinh nghiệm trong thiết kế và thi công cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát độ lún lệch. Những nhà thầu có kinh nghiệm sẽ biết cách lựa chọn loại móng phù hợp và tính toán chính xác tải trọng để giảm thiểu tình trạng sụt lún.
- Kiểm tra địa chất: Trước khi thi công, cần thực hiện các cuộc khảo sát địa chất để hiểu rõ tình trạng đất nền. Những thiết bị đo đạc được ứng dụng nhiều để đo cao độ, độ lún của đất như:
- Quy trình thi công: Thực hiện đúng quy trình sẽ giúp đảm bảo rằng công trình đạt được độ bền và độ ổn định theo yêu cầu.
Phương pháp xử lý và khắc phục độ lún lệch giữa 2 móng
Khi phát hiện ra rằng độ lún lệch giữa 2 móng đã vượt quá mức cho phép, việc xử lý và khắc phục là điều rất cần thiết để đảm bảo an toàn khi thi công và sử dụng công trình.
Gia cố móng
Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để xử lý độ lún lệch là gia cố móng. Việc gia cố sẽ giúp tăng khả năng chịu tải của móng và giảm thiểu độ lún. Một số biện pháp được thực hiện khi gia cố móng:
- Cọc khoan nhồi: Sử dụng các cọc bê tông đặt sâu xuống tầng đất chắc để tạo nền vững chắc.
- Bê tông cốt thép: Sử dụng bê tông cốt thép có thể tăng cường độ bền và khả năng chịu tải cho móng.
Cải thiện đất nền
Cải thiện tính chất của đất nền cũng là một giải pháp hiệu quả. Các phương pháp cải thiện thường gặp bao gồm:
- Ép cọc: Ép cọc vào đất để tạo một lớp nền chắc chắn và giảm độ lún.
- Phun vữa: Áp dụng vữa hoặc các chất cải thiện khác vào đất để tăng cường độ chịu tải.
Theo dõi và bảo trì
Sau khi đã thực hiện các biện pháp khắc phục, việc theo dõi và bảo trì công trình là vô cùng quan trọng.
- Theo dõi độ lún: Sử dụng các thiết bị đo lún định kỳ để phát hiện kịp thời bất kỳ vấn đề nào phát sinh.
- Duy trì điều kiện môi trường: Đảm bảo rằng mực nước ngầm và các yếu tố môi trường khác được kiểm soát để tránh tình trạng lún không mong muốn trong tương lai.
Độ lún lệch cho phép giữa 2 móng là một vấn đề kỹ thuật phức tạp nhưng rất quan trọng trong xây dựng. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, các yếu tố ảnh hưởng cũng như các phương pháp xử lý độ lún lệch sẽ giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho công trình.
Xem thêm: Dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc của Việt Thanh
Be the first to review “Độ lún lệch cho phép giữa 2 móng – tổng hợp các thông tin hữu ích”