Đo vẽ hiện trạng công trình – Bước khởi đầu quan trọng trong mọi dự án xây dựng

Trong quá trình xây dựng và phát triển hạ tầng, việc đo vẽ hiện trạng công trình đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả, sự xuất hiện của các công nghệ hiện đại như máy GNSS RTK đã mang đến những cải tiến vượt trội. Bài viết này sẽ đi sâu vào ý nghĩa và quy trình đo vẽ hiện trạng công trình, từ đó khẳng định được tầm quan trọng của việc sử dụng công nghệ tiên tiến trong ngành xây dựng.

Đo vẽ hiện trạng công trình là gì?

Đo vẽ hiện trạng công trình là quá trình khảo sát, thu thập dữ liệu và thể hiện lại thực trạng hiện có của một công trình, hạ tầng hoặc khu đất trên bản vẽ. Đây là công đoạn không thể thiếu trong các dự án xây dựng, cải tạo, cấp phép xây dựng, xin giấy tờ pháp lý, lập hồ sơ hoàn công hoặc quy hoạch phát triển đô thị.

Với sự phát triển của công nghệ đo đạc, các thiết bị hiện đại như máy GNSS RTK (máy định vị vệ tinh thời gian thực) đang dần thay thế phương pháp truyền thống, giúp công việc đo vẽ hiện trạng trở nên nhanh chóng – chính xác – tiết kiệm chi phí.

Tại sao cần đo vẽ hiện trạng công trình?

Giúp nắm bắt chính xác hiện trạng thực tế của công trình

Đo vẽ hiện trạng là bước quan trọng giúp chủ đầu tư và đơn vị tư vấn thiết kế hiểu rõ về hiện trạng thực tế của khu đất, công trình hoặc nhà ở đã xây dựng. Các yếu tố như diện tích, vị trí, kết cấu hiện hữu sẽ được thể hiện rõ ràng trên bản vẽ, tạo nền tảng chính xác để đưa ra phương án thiết kế, cải tạo hoặc mở rộng phù hợp. 

Là cơ sở để so sánh với quy hoạch ban đầu

Thông qua bản vẽ hiện trạng, chủ đầu tư và đơn vị tư vấn có thể đối chiếu hiện trạng thực tế với thiết kế quy hoạch ban đầu. Nếu có sự sai lệch về vị trí, kích thước, chiều cao hay khoảng lùi công trình, các bên sẽ kịp thời phát hiện và có kế hoạch điều chỉnh phù hợp với quy định pháp luật hoặc mục tiêu sử dụng. 

Xác định ranh giới, mốc giới rõ ràng – tránh tranh chấp

Một trong những vai trò quan trọng nhất của đo vẽ hiện trạng công trình là giúp xác định rõ ràng ranh giới và mốc giới thực địa. Những thông số này là căn cứ pháp lý để phân định quyền sử dụng đất, ngăn chặn các tranh chấp đất đai có thể phát sinh trong quá trình sử dụng hoặc mua bán.

Hỗ trợ hoàn tất các thủ tục pháp lý

Bản vẽ hiện trạng là thành phần không thể thiếu trong hồ sơ xin giấy phép xây dựng, hoàn công công trình, hoặc xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ, sổ hồng). Các cơ quan chức năng thường yêu cầu bản vẽ hiện trạng do đơn vị chuyên môn thực hiện để đảm bảo tính khách quan và độ chính xác cao.

Là nền tảng cho việc cải tạo, sửa chữa, mở rộng công trình

Khi chủ đầu tư có nhu cầu cải tạo, sửa chữa hoặc mở rộng một công trình hiện hữu, việc đầu tiên cần làm là đo vẽ lại hiện trạng. Bản vẽ này cho phép kỹ sư và kiến trúc sư nắm rõ kết cấu cũ, xác định các yếu tố có thể tận dụng và những khu vực cần thay đổi.

Tăng độ chính xác, tiết kiệm chi phí xử lý sai sót

Việc thực hiện đo vẽ hiện trạng càng chi tiết, chính xác bao nhiêu thì các bước thiết kế, lập dự toán, thi công và hoàn công càng thuận lợi bấy nhiêu. Thay vì phải điều chỉnh thiết kế giữa chừng hay phát sinh chi phí do sai số, bản vẽ hiện trạng đầy đủ sẽ giúp đơn vị thi công làm việc đúng theo kế hoạch, tiết kiệm thời gian và giảm thiểu chi phí xử lý sai sót. 

>> Xem thêm: 4 điều cần biết về chuyên ngành kỹ thuật xây dựng công trình giao thông

Những công trình cần thực hiện đo vẽ hiện trạng

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu pháp lý, đo vẽ hiện trạng công trình có thể áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau như:

• Nhà ở riêng lẻ, biệt thự, nhà phố trước khi xin cấp phép xây dựng hoặc sửa chữa.
• Nhà xưởng, nhà kho, nhà máy, các công trình công nghiệp.
• Căn hộ chung cư, tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại.
• Khu đất quy hoạch, khu dân cư, khu đô thị mới.
• Hạ tầng giao thông, cầu đường, hệ thống thoát nước, cấp điện.
• Công trình cấp nước, viễn thông, cây xanh đô thị.

Quy trình đo vẽ hiện trạng công trình chuẩn kỹ thuật

Một quy trình đo vẽ hiện trạng cần tuân theo các bước cơ bản sau:

Tiếp nhận yêu cầu & khảo sát sơ bộ

Kỹ sư đo đạc sẽ đến hiện trường để ghi nhận thông tin ban đầu, nắm rõ mục đích sử dụng bản vẽ, xác định phạm vi đo đạc và hiện trạng công trình cần khảo sát.

Thiết lập mốc tọa độ – hệ quy chiếu

Tùy theo yêu cầu kỹ thuật, bản vẽ hiện trạng có thể áp dụng theo hệ tọa độ VN2000, hệ tọa độ WGS84 hoặc hệ tọa độ giả định cục bộ. Các mốc chuẩn sẽ được đặt và đo đạc để làm cơ sở định vị chính xác cho toàn bộ công trình.

Tiến hành đo đạc bằng thiết bị chuyên dụng

Lúc này, kỹ sư sẽ sử dụng các thiết bị đo hiện đại như:

• Máy toàn đạc điện tử: đo khoảng cách, góc và tọa độ với độ chính xác cao.
• Máy thủy bình: đo cao độ, dùng trong đo cao trình và chênh lệch độ cao.
• Máy GNSS RTK: định vị tọa độ theo thời gian thực, đặc biệt hiệu quả ở những khu vực rộng, vùng không có mốc cố định.

Lưu ý: Việc sử dụng Máy GNSS RTK Hi-Target V200, Máy GNSS RTK Hi-Target iRTK 5… không chỉ giúp định vị nhanh chóng trên mặt bằng lớn mà còn hỗ trợ kết nối với trạm CORS quốc gia, đảm bảo sai số dưới 2cm, đáp ứng yêu cầu đo vẽ địa chính hoặc cấp giấy phép xây dựng.

Lập bản vẽ hiện trạng công trình

Dữ liệu đo đạc được xử lý trên phần mềm AutoCAD, Civil 3D hoặc phần mềm chuyên dụng khác để xuất bản vẽ hiện trạng gồm:

• Ranh giới công trình/khu đất.
• Kích thước, vị trí, hướng công trình.
• Các yếu tố hạ tầng xung quanh (cây xanh, cột điện, mương nước…).
• Cao độ, đường đồng mức (nếu có).

Bàn giao bản vẽ & hồ sơ đo đạc

Sau khi hoàn tất xử lý dữ liệu, bản vẽ hiện trạng sẽ được in ra giấy A3/A2 và bàn giao kèm theo file CAD, file PDF, biên bản bàn giao, bảng toạ độ gốc, ảnh chụp thực địa và các tài liệu liên quan.

> Xem thêm: Dịch vụ đo đạc bản đồ do Việt Thanh cung cấp

Đo vẽ hiện trạng công trình là bước không thể thiếu trong quá trình lập hồ sơ kỹ thuật, xin phép xây dựng, cải tạo, hoàn công hay cấp sổ đỏ. Không chỉ giúp chủ đầu tư và đơn vị thiết kế nắm rõ thực tế công trình, bản vẽ hiện trạng còn là cơ sở pháp lý quan trọng, góp phần hạn chế tranh chấp và sai sót trong thi công.

Để đảm bảo độ chính xác cao, Việt Thanh Group khuyến nghị sử dụng các thiết bị hiện đại như máy GNSS RTK, máy toàn đạc điện tử, máy đo laser… giúp quá trình đo đạc diễn ra nhanh chóng, đúng chuẩn kỹ thuật. Với đội ngũ kỹ thuật viên chuyên môn cao và trang thiết bị tiên tiến, Việt Thanh Group sẵn sàng đồng hành cùng khách hàng trong mọi dự án đo vẽ hiện trạng công trình – từ nhà dân đến quy mô công nghiệp, khu đô thị, hạ tầng giao thông.