Trong bộ máy chính quyền cấp cơ sở, công chức địa chính cấp xã giữ vai trò nòng cốt trong công tác quản lý đất đai, tài nguyên và môi trường. Họ là cầu nối giữa người dân với Nhà nước trong các thủ tục liên quan đến quyền sử dụng đất, cấp sổ đỏ, tranh chấp đất đai, lập hồ sơ địa chính và công cụ hỗ trợ cho đo đạc như máy RTK... Vậy nhiệm vụ của công chức địa chính cấp xã là gì? Hãy cùng Việt Thanh Group tìm hiểu về nhiệm vụ của công chức địa chính cấp xã.
Công chức địa chính cấp xã là ai?
Công chức địa chính cấp xã là một trong những chức danh công chức chuyên môn nghiệp vụ làm việc tại Ủy ban nhân dân cấp xã, bao gồm xã, phường – cấp hành chính cơ sở trong hệ thống tổ chức chính quyền Nhà nước tại Việt Nam. Đây là lực lượng đóng vai trò quan trọng trong công tác quản lý đất đai, tài nguyên và môi trường tại địa phương, trực tiếp giải quyết các công việc liên quan đến quyền sử dụng đất và hoạt động xây dựng của người dân trên địa bàn.
Theo quy định tại Luật Cán bộ, công chức năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), công chức cấp xã là những người được tuyển dụng theo quy trình, tiêu chuẩn của pháp luật và được phân công đảm nhiệm các chức danh chuyên môn tại cơ quan hành chính nhà nước cấp xã. Trong đó, công chức địa chính là người đảm nhiệm lĩnh vực “địa chính – xây dựng – nhà ở và môi trường”. Ngoài lĩnh vực đất đai, họ còn thực hiện nhiệm vụ liên quan đến quy hoạch xây dựng, cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ và bảo vệ môi trường tại cộng đồng dân cư.
Công chức địa chính cấp xã chịu sự quản lý trực tiếp về tổ chức, nhân sự, công tác chuyên môn của UBND cấp xã, đồng thời chịu sự hướng dẫn, kiểm tra và chỉ đạo về chuyên môn, nghiệp vụ từ Phòng Tài nguyên Điều này đảm bảo công chức địa chính cấp xã vừa thực hiện nhiệm vụ theo định hướng của chính quyền địa phương, vừa tuân thủ quy trình chuyên môn theo quy chuẩn ngành.
Ngoài ra, trong thực tiễn công tác, công chức địa chính thường xuyên phối hợp với các phòng, ban khác như: Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện, Phòng Quản lý đô thị (ở phường), Phòng Kinh tế – Hạ tầng (ở xã, thị trấn) để triển khai các hoạt động đo đạc, kiểm kê đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giải quyết tranh chấp đất đai và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng hoặc môi trường.
Nói cách khác, công chức địa chính cấp xã chính là “cánh tay nối dài” của Nhà nước trong việc quản lý đất đai và môi trường ở cấp cơ sở, giữ vai trò gắn bó trực tiếp, thường xuyên với người dân, doanh nghiệp trong các hoạt động hành chính – pháp lý có liên quan đến quyền và nghĩa vụ sử dụng đất.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của công chức địa chính cấp xã là lập, quản lý và chỉnh lý hồ sơ địa chính, đảm bảo thông tin thửa đất được cập nhật chính xác, kịp thời. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, việc sử dụng các thiết bị đo đạc hiện đại như Máy GNSS RTK Hi-Target V200 giúp tăng độ chính xác và tiết kiệm thời gian đáng kể.
>>>Xem thêm: Thông tư 26 bản đồ địa chính bản đồ địa chính: Những điểm cần lưu ý
Cơ sở pháp lý quy định nhiệm vụ công chức địa chính cấp xã
Các nhiệm vụ, quyền hạn của công chức địa chính xã được quy định cụ thể tại:
- Luật Đất đai 2013 (và sửa đổi, bổ sung năm 2024).
- Luật Bảo vệ môi trường 2020.
- Thông tư 13/2019/TT-BNV – Quy định về mã số, tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ công chức xã, phường, thị trấn.
- Nghị định 112/2011/NĐ-CP – Quy định về công chức xã.
Chi tiết nhiệm vụ của công chức địa chính cấp xã
Dưới đây là các nhóm nhiệm vụ chính mà một công chức địa chính cấp xã phải thực hiện:
Tham mưu UBND xã về công tác quản lý đất đai
- Xây dựng kế hoạch sử dụng đất tại địa phương theo quy hoạch được duyệt.
- Đề xuất các giải pháp xử lý vi phạm đất đai, lấn chiếm đất công.
- Thực hiện việc kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất định kỳ.
- Hướng dẫn tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Quản lý hồ sơ địa chính và cập nhật biến động đất đai
- Lập, chỉnh lý, cập nhật hồ sơ địa chính sau mỗi lần có biến động về đất đai (chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho…).
- Quản lý, lưu trữ hệ thống sổ sách, bản đồ, hồ sơ đất đai một cách đầy đủ, chính xác.
- Phối hợp với Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện để cập nhật dữ liệu biến động.
Thực hiện thủ tục hành chính về đất đai tại cấp xã
- Trực tiếp tiếp nhận và hướng dẫn người dân làm hồ sơ đăng ký đất đai, đăng ký biến động.
- Thẩm tra hồ sơ, xác minh thực địa (nếu cần) trước khi trình UBND xã ký xác nhận.
- Ký xác nhận vị trí thửa đất trên bản đồ địa chính, trên hồ sơ đo vẽ hoặc biên bản kiểm tra hiện trạng.
Tham gia giải quyết tranh chấp, khiếu nại về đất đai
- Tiếp nhận đơn khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai.
- Tham mưu UBND xã tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai theo quy trình pháp luật.
- Tổng hợp hồ sơ, lập biên bản hòa giải và chuyển lên cấp có thẩm quyền nếu không hòa giải thành.
Quản lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường
- Tham mưu chính quyền xã trong việc kiểm tra, giám sát việc sử dụng tài nguyên nước, khoáng sản, đất rừng, đất nông nghiệp trên địa bàn.
- Giám sát các hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường như chăn nuôi, xả thải, xây dựng không phép.
- Phối hợp với các ban ngành tổ chức tuyên truyền, phổ biến chính sách về bảo vệ môi trường.
Thực hiện công tác báo cáo định kỳ
- Tổng hợp số liệu, lập báo cáo định kỳ tháng, quý, năm về tình hình quản lý đất đai và môi trường tại địa phương.
Theo Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025) và các văn bản hướng dẫn:
- Trước đây: địa chính cấp xã báo cáo lên Phòng Tài nguyên & Môi trường (TNMT) cấp huyện.
- Khi không còn đơn vị hành chính cấp huyện (huyện bị sáp nhập vào thành phố trực thuộc tỉnh, hoặc thành phố thuộc tỉnh lên thẳng tỉnh quản lý), thì Phòng TNMT cấp huyện cũng sẽ không còn.
Khi đó, địa chính cấp xã sẽ trực tiếp báo cáo lên Sở TNMT cấp tỉnh/thành phố trực thuộc tỉnh (qua Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc bộ phận chuyên môn mà Sở phân công).
Bên cạnh công tác đo đạc, công chức địa chính còn có nhiệm vụ tham mưu và hướng dẫn người dân thực hiện các thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Để đảm bảo việc xác định ranh giới, diện tích, vị trí thửa đất đúng thực tế, nhiều địa phương hiện nay đã sử dụng Máy GNSS RTK Hi-Target V500 trong quá trình kiểm tra hiện trạng đất tại thực địa.
Ý nghĩa của công chức địa chính cấp xã trong quản lý Nhà nước và đời sống nhân dân
Công chức địa chính cấp xã không đơn thuần là một vị trí chuyên môn hành chính – mà còn là một mắt xích quan trọng trong hệ thống quản lý đất đai, tài nguyên, xây dựng và môi trường ở cấp cơ sở. Với đặc điểm là cấp hành chính gần dân nhất, công chức địa chính cấp xã giữ một vai trò rất đặc biệt trong thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về đất đai. Dưới đây là những ý nghĩa chính:
Góp phần đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của quản lý Nhà nước về đất đai
Quản lý đất đai là một trong những lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra vi phạm hoặc khiếu nại, tranh chấp. Việc có một đội ngũ công chức địa chính xã đủ năng lực, trách nhiệm sẽ giúp UBND xã thực thi hiệu quả các nhiệm vụ về đo đạc, quy hoạch, quản lý, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Họ là người trực tiếp tiếp nhận và xử lý hồ sơ đất đai, nắm rõ thực trạng sử dụng đất tại địa phương, từ đó giúp Nhà nước quản lý chặt chẽ và minh bạch tài nguyên đất đai.
Là cầu nối giữa người dân và chính quyền trong lĩnh vực đất đai
Không phải ai cũng hiểu biết rõ về pháp luật đất đai, đặc biệt là người dân ở nông thôn, vùng sâu vùng xa. Công chức địa chính đóng vai trò hướng dẫn, giải thích, hỗ trợ người dân làm các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai như cấp sổ đỏ, chuyển mục đích sử dụng đất, đăng ký biến động đất đai, v.v.
Sự tận tâm, minh bạch và chuyên nghiệp của công chức địa chính giúp người dân tiếp cận chính sách dễ dàng hơn, giảm bớt phiền hà, nhũng nhiễu, góp phần xây dựng chính quyền cơ sở thân thiện, gần dân.
Góp phần hạn chế tiêu cực, ngăn chặn vi phạm pháp luật đất đai
Với vai trò theo dõi, kiểm tra và tham mưu xử lý các trường hợp sử dụng đất trái phép, lấn chiếm đất công, xây dựng không phép,… công chức địa chính có thể chủ động phát hiện và báo cáo kịp thời các hành vi vi phạm ngay từ cấp cơ sở – nơi dễ phát sinh các vấn đề phức tạp.
Từ đó giúp chính quyền xã, huyện kiểm soát và xử lý hiệu quả các hành vi vi phạm pháp luật, hạn chế khiếu nại, khiếu kiện kéo dài, giữ vững ổn định an ninh trật tự ở địa phương.
Góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương
Đất đai là nguồn lực thiết yếu để phát triển nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, thương mại – dịch vụ. Khi đất đai được quản lý tốt, quy hoạch rõ ràng, minh bạch, thì các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân sẽ mạnh dạn hơn trong sản xuất, kinh doanh.
Công chức địa chính xã đóng vai trò bảo đảm thông tin đất đai đầy đủ, chính xác, rõ ràng, từ đó góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Đóng vai trò trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên
Cùng với nhiệm vụ về đất đai, công chức địa chính còn đảm nhận chức năng bảo vệ môi trường, theo dõi việc sử dụng tài nguyên như đất rừng, nguồn nước, khoáng sản… Từ đó, góp phần giữ gìn tài nguyên, cảnh quan môi trường sống bền vững, nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng dân cư.
Công chức địa chính cấp xã là lực lượng nòng cốt trong công tác quản lý đất đai ở cơ sở. Họ không chỉ đảm nhận các nhiệm vụ chuyên môn như quản lý hồ sơ địa chính, tham mưu quy hoạch sử dụng đất, cấp sổ đỏ,… mà còn giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, xử lý tranh chấp đất đai.
Be the first to review “Nhiệm vụ của công chức địa chính cấp xã theo quy định pháp luật mới nhất”