Dữ liệu ảnh viễn thám là gì? Ứng dụng dữ liệu ảnh viễn thám

Dữ liệu ảnh viễn thám là những thông tin hay hình ảnh của các đối tượng địa lý được thu thập về từ vệ tinh viễn thám. Nó có nhiều ứng dụng quan trọng trong nhiều lĩnh vực đời sống cũng như nghiên cứu khoa học. Trong bài viết dưới đây, Việt Thanh Group sẽ mang đến những thông tin chi tiết về dữ liệu ảnh viễn thám là gì, mời bạn cùng theo dõi.

>>> Xem thêm: Máy định vị vệ tinh GNSS RTK hỗ trợ công tác đo đạc trắc địa.

Dữ liệu ảnh viễn thám là gì?

Dữ liệu ảnh viễn thám là những thông tin hoặc hình ảnh về những đối tượng địa lý được thu nhận về từ vệ tinh viễn thám. Các sản phẩm viễn thám gồm những dữ liệu ảnh viễn thám, những dữ liệu về ảnh viễn thám thô, những dữ liệu ảnh viễn thám thô đã được hiệu chỉnh bức xạ, các thông tin và hình học, dữ liệu chuyên đề được trích xuất từ dữ liệu ảnh viễn thám.

Siêu dữ liệu viễn thám được hiểu là các thông tin dùng để mô tả về dữ liệu. Các sản phẩm viễn thám sẽ bao gồm các những nội dung với nguồn gốc và chất lượng cùng nhiều thông tin khác nhau.

>>>Xem thêm: Vệ tinh viễn thám là gì? Ứng dụng trong thực tế

Theo như quy định tại Điều 19 của Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, các danh mục dữ liệu ảnh viễn thám và sản phẩm viễn thám sẽ bao gồm:

Thông tin dữ liệu về hệ thống thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám.
Dữ liệu ảnh viễn thám
Thông tin và dữ liệu của sản phẩm viễn thám.
Các thông tin dữ liệu về quan trắc, giám sát sử dụng công nghệ viễn thám.
Các thông tin về những dự án, đề án hay nhiệm vụ chuyên môn trong lĩnh vực viễn thám.
Các kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ về viễn thám.
Trong các văn bản pháp luật về viễn thám.
Các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật về viễn thám.
Tất cả các thông tin hay dữ liệu, sản phẩm theo quy định của dự án và đề án. Các bản thiết kế kỹ thuật – dự toán về viễn thám đã được các cơ quan chức năng có thẩm quyền phê duyệt.

Cách thu thập, xử lý dữ liệu ảnh viễn thám

Các nguồn thu thập dữ liệu ảnh viễn thám

Dữ liệu ảnh viễn thám sẽ được thu thập thông qua các nguồn như sau:

Thu thập thông qua các trạm thu dữ liệu viễn thám của Việt Nam.
Thông qua việc mua bán hay trao đổi, nhận viện trợ từ nước ngoài.

Các hệ thống thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám sẽ bao gồm: Vệ tinh viễn thám, các công trình hạ tầng được sử dụng để thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám. Các hệ thống lưu trữ, xử lý dữ liệu hình ảnh viễn thám và các mạng lưới truyền dẫn dữ liệu ảnh viễn thám.

Dữ liệu ảnh viễn thám được xử lý các mức nào

Dữ liệu ảnh viễn thám sau khi thu về sẽ được xử lý ở các mức như sau:

Dữ liệu ảnh viễn thám mức 0 (không): Dữ liệu này được thu trực tiếp từ trạm thu dữ liệu viễn thám và chưa được qua xử lý bất kỳ một hiệu chỉnh nào.
Dữ liệu ảnh viễn thám thô: Đây là dữ liệu ảnh viễn thám ở mức 0 (không) đã qua các bước xử lý một cách sơ bộ nhằm loại bỏ những sai số trong của đầu thu và các tín hiệu bị nhiễu do ảnh hưởng của các yếu tố khí quyền.

Tại trạm thu dữ liệu, sau khi thu thập dữ liệu ảnh viễn thám mức 0 (không) cần phải được đánh giá chất lượng trước khi tới bước xử lý tiếp theo. Dữ liệu ảnh viễn thám ở mức 0 (không) phải được đảm bảo theo đúng yêu cầu kỹ thuật và được xử lý trước khi đến với bước tạo dữ liệu ảnh viễn thám thô.

>>>Xem thêm: Tìm hiểu phương pháp đo đất bằng vệ tinh

Ứng dụng của dữ liệu ảnh viễn thám là gì?

Sau khi xử lý, dữ liệu ảnh viễn thám được sử dụng với nhiều mục đích và có nhiều ứng dụng khác nhau:

Trong quan trắc và giám sát môi trường

Giám sát và quan trắc ô nhiễm môi trường bao gồm: ô nhiễm đất và nước do chất thải sinh hoạt và công nghiệp; ô nhiễm không khí từ khí thải công nghiệp và sinh hoạt; ô nhiễm môi trường từ thiên tai và khoáng chất tự nhiên độc hại phát tán vào môi trường, cũng như từ hoạt động khai thác khoáng sản; và kiểm kê lượng khí nhà kính.
Công việc thu thập thông tin, dữ liệu, phân tích, điều tra, đánh giá và theo dõi sự biến đổi của tài nguyên và môi trường theo định kỳ và khi cần thiết nhằm đưa ra các báo cáo hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội; phòng chống thiên tai; giám sát hạn hán, cảnh báo cháy rừng, theo dõi diễn biến lũ lụt, cứu hộ cứu nạn và ứng phó với biến đổi khí hậu; và đánh giá hiện trạng sản xuất nông nghiệp.
Việc thu thập thông tin, dữ liệu, phân tích, điều tra, đánh giá và theo dõi biến động tài nguyên và môi trường theo chu kỳ và khi cần thiết nhằm cung cấp các báo cáo hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội; phòng chống thiên tai; giám sát hạn hán, cảnh báo cháy rừng, theo dõi diễn biến lũ lụt, cứu hộ cứu nạn và ứng phó với biến đổi khí hậu; đánh giá tình hình sản xuất nông nghiệp.
Cập nhật và xây dựng chỉnh sửa các bản đồ chuyên đề và các cơ sở dữ liệu về hiện trạng của tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Thực trạng biến đổi khí hậu và lập bản đồ địa chất với các tỷ lệ khác nhau.
Theo dõi sự thay đổi ô nhiễm và rò rỉ dầu trên bề mặt (thông qua chỉ số thực vật), nghiên cứu quản lý sự phát triển đô thị, và nghiên cứu hiện tượng đảo nhiệt đô thị (urban heat island).

Ứng dụng trong một số ngành khác

Ngành khí tượng: Được sử dụng để dự báo thời tiết và các thảm họa thiên nhiên liên quan đến biến đổi khí hậu, bao gồm bề mặt đất và mây.
Ngành Nông – lâm nghiệp: Theo dõi mức độ biến đổi thảm phủ thực vật, độ che phủ rừng…
Ngành địa chất: Theo dõi tốc độ sa mạc hoá, tốc độ xâm thực bờ biển, phân tích những cấu trúc địa chất trên mặt cũng như bên trong lòng đất (vỏ trái đất)…
Cập nhật các cơ sở dữ liệu về nền địa lý quốc gia, hệ thống các bản đồ địa đình của quốc gia. Bản đồ: là công cụ quan trọng hỗ trợ ngành bản đồ, giúp tạo ra các loại bản đồ địa hình và chuyên đề với nhiều tỷ lệ khác nhau. Quá trình thành lập bản đồ cần sử dụng các thiết bị như máy GNSS RTK các dòng: Hi-Target iRTK 5, Hi-Target V200, Satlab SL90 …, máy bay UAV RTK..
Được sử dụng trong công tác quốc phòng, an ninh.

Dữ liệu ảnh viễn thám là công cụ mạnh mẽ và không thể thiếu trong việc quan sát và quản lý tài nguyên thiên nhiên, môi trường và các hoạt động kinh tế – xã hội. Với khả năng cung cấp thông tin chi tiết, kịp thời và chính xác, dữ liệu ảnh viễn thám hỗ trợ hiệu quả trong việc dự báo thiên tai, giám sát biến đổi khí hậu, quản lý đô thị và nông nghiệp, cũng như nhiều lĩnh vực khác.

Chắc chắn với những thông tin cực kỳ chi tiết trên đây, bạn đọc đã hiểu rõ về dữ liệu ảnh viễn thám là gì? Bạn đọc có thể tham khảo những thông tin khác tại trang tin tức trắc địa của Việt Thanh group. Tham khảo dịch vụ khảo sát địa hình bằng flycam, và mua sắm các thiết bị đo đạc chất lượng tại gian hàng của chúng tôi.

>>>Xem thêm: Các hệ thống định vị vệ tinh thông dụng nhất hiện nay