Thủy chuẩn kỹ thuật là gì? Và phương pháp thực hiện 

Thủy chuẩn kỹ thuật là phương pháp đo đạc sử dụng máy thủy chuẩn để xác định độ chênh cao giữa các điểm trên mặt đất. Cùng Việt Thanh Group tìm hiểu thủy chuẩn kỹ thuật là gì? Các phương pháp thực hiện qua bài viết dưới đây. 

Thủy chuẩn kỹ thuật là gì?

Thủy chuẩn kỹ thuật, hay còn được biết đến với tên gọi đo thủy chuẩn, thường được thực hiện bằng máy thủy chuẩn (còn được gọi là máy thủy bình). Trong lĩnh vực trắc địa, máy thủy chuẩn là một thiết bị đo đạc phổ biến, được sử dụng để hỗ trợ trong nhiều công việc như đo đạc kích thước của  đường sá, kiểm tra độ cao của sàn, thực hiện san lấp mặt bằng, hoặc xác định độ cao phục vụ cho việc lập bản đồ…

Nguyên lý hoạt động:

Máy thủy chuẩn được thiết kế với tia ngắm nằm ngang, giúp xác định chính xác độ cao của các điểm. Khi thực hiện đo thủy chuẩn, người ta sẽ đặt máy tại một điểm cố định, sau đó sử dụng mia để đo cao độ các điểm khác.

Ứng dụng:

• Xác định cao độ mặt bằng trước khi thi công xây dựng
• Đo đạc địa hình để lập bản đồ
• Kiểm tra độ cao của công trình xây dựng
• Xác định cao độ mực nước sông, hồ
• Lập hệ thống thoát nước cho công trình xây dựng

Đo lưới khống chế độ cao thủy chuẩn kỹ thuật

Lưới khống chế độ cao thủy chuẩn kỹ thuật là hệ thống các điểm có độ cao đã được xác định chính xác, được sử dụng làm căn cứ để xác định độ cao cho các điểm khác trong khu vực thi công. Việc đo lưới khống chế độ cao thủy chuẩn kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như: xây dựng, giao thông, thủy lợi,…

Phương pháp đo

Có hai phương pháp đo lưới khống chế độ cao thủy chuẩn kỹ thuật phổ biến nhất hiện nay:

• Phương pháp đo thủy chuẩn từ giữa: Phương pháp này được sử dụng khi khoảng cách giữa hai điểm khống chế ngắn, độ dốc nhỏ.

Đây là phương pháp thường được sử dụng nhất trong ngành trắc địa – xây dựng. Để xác định chênh cao giữa hai điểm. Trong trường hợp khoảng cách giữa hai điểm khống chế ngắn, độ dốc nhỏ, áp dụng đo thủy chuẩn từ giữa dựa vào tia ngắm nằm ngang. 

Đặt máy thủy chuẩn ở giữa, quy định A là số đọc sau (được ký hiệu là S), B là số đọc trước (được ký hiệu là T). Ta có công thức tính độ chênh lệch giữa hai điểm A và B

hAB = S – T.

Đối với những trường hợp khoảng cách và độ dốc của hai điểm A và B lớn thì người đo cần đặt nhiều trạm máy tại các điểm K1, K2, K3,….theo hình minh họa dưới đây: 

Khi này, thì độ chênh lệch giữa A và B sẽ được tính theo công thức:

• Phương pháp đo thủy chuẩn phía trước: Phương pháp này được sử dụng khi khoảng cách giữa hai điểm lớn, độ dốc cao.

Trường hợp này, quý khách đặt máy tại mốc thủy chuẩn A đã biết độ cao, đo chiều cao máy là i, ngắm mia dựng tại B, đọc số đọc b.

Trường hợp này được áp dụng khi đã biết độ cao của điểm A. Máy thủy chuẩn sẽ được đặt tại mốc thủy chuẩn A, chiều cao máy được kí hiệu là i, mia ngắm được dựng tại B và đọc được số B. Như hình mô tả:

Lúc này thì độ chệnh cao được tính theo công thức sau:

Thiết bị đo thủy chuẩn kỹ thuật nào tốt nhất hiện nay 

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều máy thủy chuẩn khác nhau, Việt Thanh Group sẽ giới thiệu cho các bạn 3 dòng máy mà đang được tin cậy và sử dụng nhiều nhất hiện nay:

• Máy thủy bình Nikon AC-2S:  AC-2S được trang bị nhiều tính năng hỗ trợ đo đạc hiệu quả như: bọt thủy tròn to cho cân bằng nhanh, tiêu ngắm sơ bộ giúp xác định mục tiêu dễ dàng, ốc vi động ngang không bị kẹp và bộ bù áp nhanh, ổn định. Máy có cấu trúc cứng cáp, chống bụi, nước tốt, đảm bảo hoạt động bền bỉ trong nhiều môi trường khác nhau.

Việc cài đặt và sử dụng AC-2S vô cùng đơn giản, phù hợp cho cả người mới bắt đầu. Máy cung cấp độ chính xác đo cao ±2mm/1km, đáp ứng nhu cầu đo đạc khắt khe trong nhiều ứng dụng. So với các máy thủy chuẩn khác trên thị trường, AC-2S sở hữu mức giá cạnh tranh, phù hợp với đại đa số người dùng.

• Máy thủy bình Satlab SAL32:  SAL32 được sản xuất theo tiêu chuẩn Thụy Điển khắt khe, đảm bảo độ bền bỉ và khả năng hoạt động hiệu quả trong mọi điều kiện môi trường, kể cả những môi trường khắc nghiệt nhất. Máy có độ chính xác đo góc ±2mm/1km và độ chính xác đo cao ±1mm/1km, đáp ứng nhu cầu đo đạc khắt khe nhất.

Ống kính của SAL32 có độ phóng đại lên đến 32X, giúp người dùng quan sát chi tiết và thực hiện đo đạc chính xác hơn. Nhờ hệ thống bù nghiêng tự động và hệ thống bù khí quang học, SAL32 đảm bảo hoạt động ổn định và chính xác ngay cả khi máy bị rung lắc. Máy có giao diện đơn giản, dễ sử dụng, phù hợp cho cả người mới bắt đầu.

• Máy thủy bình Sokkia B40A: Máy có độ chính xác đo góc ±2mm/1km và độ chính xác đo cao ±1mm/1km, đảm bảo kết quả đo đạc tin cậy trong mọi điều kiện. B40-A có kích thước nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ chỉ 1.6kg, giúp người dùng dễ dàng mang theo và sử dụng trong mọi địa hình.

Máy sở hữu giao diện đơn giản, trực quan, dễ dàng thao tác ngay cả với người mới bắt đầu. B40-A được trang bị nhiều tính năng hữu ích như hệ thống bù tự động nhanh và chính xác, bọt thủy điện tử, bộ nhớ dữ liệu,…Máy đạt tiêu chuẩn IP67 về khả năng chống bụi và nước, cho phép hoạt động hiệu quả trong mọi điều kiện môi trường.

>>> Xem thêm: Cách bảo quản máy thủy bình 

Hy vọng rằng thông qua bài viết này, bạn đã nhận được những thông tin hữu ích về thủy chuẩn kỹ thuật. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về thủy chuẩn kỹ thuật hoặc cần sự tư vấn về các thiết bị đo thủy chuẩn kỹ thuật, đừng ngần ngại liên hệ ngay để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.