Máy thủy bình là thiết bị quan trọng trong công tác đo đạc và xây dựng, giúp xác định độ cao giữa các điểm một cách chính xác. Sử dụng máy thủy bình để tính cao độ dựa trên nguyên lý đo cao hình học, cho phép kỹ sư và nhân viên đo đạc xác định độ cao cần thiết cho các công trình xây dựng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách tính cao độ khi sử dụng máy thủy bình, từ các bước chuẩn bị đến các ví dụ minh họa cụ thể.
Công thức tính cao độ khi sử dụng máy thuỷ bình
Công thức cơ bản để tính độ chênh cao Δh giữa hai điểm A và B như sau:
Δh=a−b
Trong đó:
- a là số đọc trên mia tại điểm mốc A.
- b là số đọc trên mia tại điểm cần xác định B.
Ví dụ 1: Xác định cao độ hiện trạng điểm B
Ta muốn xác định cao độ hiện trạng điểm B cần đắp đất san lấp từ cao độ mặt đất tự nhiên có code cao độ 0.000m (HA = 2.0 m) ta làm như sau:
Bước 1: Đặt máy thủy bình ở giữa hai điểm A và B, cân bằng máy chính xác.
Bước 2: Ta ngắm máy về mia tại A (mốc gốc) đọc chỉ số trên mia (a=0.7m), tương tự ta ngắm máy về điểm thứ 2 (điểm cần san lắp) đọc chỉ số tại mia B (b= 1.05m). Vậy độ cao cần san lắp sẽ là:
∆h = a – b = 0.7 – 1.05 = – 0.35m (độ chênh cao giữa 2 mia)
Hb = ∆h + H0 = -0.35 + 2.0 = 1.65 m.
Để san lấp điểm B bằng cao độ với cao độ mặt đất tự nhiên ta cần lắp vào B là 0.35m cát nữa.
(Lưu ý: ở đây ta chỉ xác định xem cần phải bơm thêm bao nhiêu cát nữa theo cao độ, chứ không phải xác định thể tích cát cần bơm thêm)
Ví dụ 2: Cách tính cao độ cắt đầu cọc bằng máy thủy bình:
Bạn cần cắt đầu cọc từ cao độ mặt đất tự nhiên (code 0.0) xuống 0.4m khi cọc B có cao độ tự nhiên cao hơn (H0= 1.5m). Các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Đặt máy thủy bình sao cho ngắm được cả điểm A và B, cân bằng máy chính xác.
Bước 2: Ta ngắm máy về mia tại A (mốc gốc) đọc chỉ số trên mia (a= 1.2m), tương tự ta ngắm máy về điểm thứ 2 (đầu cọc cần cắt). Do cao độ cọc cần cắt thấp hơn code 0.0 (H0= 1.5m) là 0.4m, suy ra cao độ cần cắt cọc là Hcắt cọc = 1.1 m.
Vì thế ta dịch chuyển mia lên xuống sao cho chỉ số đọc tại mia B là:
b = (a + H0 ) – Hcắt cọc = (1.2 + 1.5) – 1.1 = 1.6 m
thì dừng lại và đánh dấu tại đế mia, tại đó sẽ là cao độ cọc cần cắt.
>> Xem thêm: Đo cao vệ tinh: công nghệ hiện đại trong trắc địa
Máy thủy bình trong việc áp dụng công thức tính cao độ
Máy thủy bình ví dụ như máy thủy bình điện tử Sokkia SDL30, máy thủy bình Nikon AC-2S, máy thuỷ bình Sokkia B40A, máy thủy bình Satlab SAL32, máy thuỷ bình Hi-Target HT32,... là thiết bị đo đạc cơ bản được sử dụng rộng rãi trong công tác trắc địa và xây dựng. Với máy thủy bình, việc xác định chênh lệch độ cao giữa các điểm trở nên dễ dàng và chính xác hơn. Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý tia ngắm nằm ngang, cho phép người sử dụng đo chính xác độ cao giữa các điểm dựa trên các giá trị đọc trên mia thủy chuẩn.
Các máy thủy bình hoạt động dựa trên nguyên lý tia ngắm nằm ngang, cho phép người sử dụng đo độ cao giữa các điểm khác nhau trên mặt đất. Máy thủy bình được trang bị một ống kính và một hệ thống thủy chuẩn, giúp người dùng căn chỉnh thiết bị theo hướng nằm ngang. Khi tia sáng từ máy thủy bình đi qua ống kính, nó sẽ chiếu lên mia thủy chuẩn, được đặt ở các điểm cần đo. Giá trị trên mia được đọc bằng mắt hoặc bằng công nghệ điện tử (tùy thuộc vào loại máy), từ đó tính toán được sự chênh lệch độ cao giữa các điểm.
Máy thủy bình không chỉ giúp xác định chênh lệch độ cao mà còn hỗ trợ trong việc kiểm tra và điều chỉnh các cấu trúc xây dựng để đảm bảo tính chính xác và độ ổn định của công trình. Trong các dự án xây dựng, việc đo đạc chính xác các cao độ giúp đảm bảo rằng các công trình được thực hiện theo đúng thiết kế và tiêu chuẩn kỹ thuật. Đồng thời, máy thủy bình giúp giảm thiểu sai số trong việc thiết kế và thi công, từ đó nâng cao chất lượng công trình và tiết kiệm chi phí.
>> Xem thêm: Máy đo cao độ hiệu quả nhất có phải máy thuỷ bình không?
Việc sử dụng máy thủy bình để đo cao độ dựa trên nguyên lý hình học từ đó có công thức tính cao độ được xem là một phương pháp hiệu quả và chính xác trong đo đạc và xây dựng. Bằng cách hiểu rõ và áp dụng đúng các nguyên lý và công thức tính toán, kỹ sư và nhân viên đo đạc có thể đảm bảo độ chính xác cao trong các công trình xây dựng, từ đó góp phần nâng cao chất lượng và an toàn của các dự án. Việt Thanh Group chuyên cung cấp các thiết bị đo đạc chính hãng, giá rẻ như máy thuỷ bình, máy GNSS RTK, máy toàn đạc điện tử,…và dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc
Be the first to review “Công thức tính cao độ khi sử dụng máy thủy bình”