Đôi khi trong cuộc sống, bạn sẽ gặp phải những tình huống cần phải xác định phương hướng nhưng không có la bàn hay thiết bị hỗ trợ. Tuy nhiên, có rất nhiều cách đơn giản để xác định hướng đi mà không cần đến la bàn. Từ việc tận dụng các yếu tố tự nhiên như mặt trời, các chòm sao, cây cối, đến việc sử dụng công nghệ hiện đại như máy định vị GPS cầm tay, tất cả đều giúp bạn dễ dàng định hướng chính xác.

Cách xác định hướng khi không có la bàn 

Sử dụng máy định vị GPS cầm tay

Cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, máy định vị GPS cầm tay đã trở thành công cụ không thể thiếu trong việc xác định phương hướng và vị trí chính xác, đặc biệt là khi bạn không có la bàn. Các thiết bị này nhỏ gọn, dễ sử dụng, và có thể mang theo mọi lúc mọi nơi, giúp bạn duy trì định hướng ngay cả trong điều kiện khó khăn nhất, từ những chuyến đi dã ngoại cho đến công tác khảo sát địa lý.

Máy định vị GPS cầm tay mang đến rất nhiều lợi ích, đặc biệt là về độ chính xác và sự tiện lợi. Một trong những ưu điểm lớn nhất là khả năng xác định vị trí chính xác chỉ trong vài giây, ngay cả khi bạn ở trong khu vực không có tín hiệu điện thoại di động hay không có các công cụ hỗ trợ định hướng khác. Với độ chính xác cao (từ vài mét đến cm tùy vào dòng máy), máy GPS cầm tay giúp bạn xác định đúng vị trí và phương hướng, tránh lạc đường hoặc đi sai hướng trong những khu vực xa lạ.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều dòng Máy định vị GPS cầm tay Garmin được thiết kế để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau như máy định vị GPS cầm tay Garmin Montana 700, Máy Định Vị GPS Cầm Tay Garmin eTrex 22x. Từ những thiết bị cơ bản dùng cho các chuyến đi dã ngoại, đến các máy GPS chuyên dụng phục vụ công tác khảo sát, nghiên cứu địa lý.

>> Xem thêm: Máy định vị GPS là gì? Các loại máy định vị GPS phổ biến hiện nay

Xác định hướng dựa vào mặt trời

Mặt trời là công cụ hữu ích để xác định phương hướng, đặc biệt trong những chuyến đi vào ban ngày. Ở bất kỳ nơi đâu, mặt trời cũng có thể giúp bạn xác định được các hướng chính.

Xác định hướng Đông – Tây

Mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Vào sáng sớm, nếu bạn đứng đối diện với mặt trời, bạn đang hướng về phía Đông. Còn khi chiều tối, nếu bạn quay lưng lại với mặt trời, bạn đang đứng hướng về phía Tây. Đây là cách đơn giản nhất để xác định hai hướng Đông và Tây.

Sử dụng đồng hồ để xác định hướng

Nếu bạn có đồng hồ, bạn có thể dễ dàng xác định phương hướng. Cách làm rất đơn giản, chỉ cần đặt đồng hồ ngang với mặt đất và hướng kim giờ (hoặc kim phút nếu đồng hồ của bạn chỉ có kim phút) về phía mặt trời. Sau đó, bạn chia khoảng cách giữa kim giờ và số 12 thành hai phần. Phần chia này sẽ chỉ hướng Nam (nếu bạn ở Bắc bán cầu) hoặc hướng Bắc (nếu bạn ở Nam bán cầu).

>> Xem thêm: Cách xác định hướng đông tây nam bắc trên bản đồ chi tiết nhất

Sử dụng địa hình xung quanh để định hướng

Ngoài mặt trời, bạn cũng có thể dựa vào các yếu tố tự nhiên và địa hình để xác định phương hướng, nhất là khi bạn ở trong khu vực không có tín hiệu mặt trời rõ ràng.

Rêu và cây cối

Rêu thường mọc ở phía Bắc của cây hoặc trên mặt đất vì phía Bắc ít bị ánh sáng mặt trời chiếu đến. Do đó, nếu bạn ở trong khu vực có rêu, hãy thử quan sát và xác định hướng của nó để tìm ra hướng Bắc. Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng chính xác tuyệt đối, vì sự phát triển của rêu còn phụ thuộc vào độ ẩm và các yếu tố khác.

Địa hình và các dòng sông

Các đặc điểm địa lý như sông, suối, hoặc ngọn núi cũng có thể giúp bạn định hướng. Ví dụ, nếu bạn biết rằng một con sông chảy theo hướng Đông-Tây, bạn có thể dựa vào dòng chảy của sông để xác định phương hướng. Nếu bạn đang ở gần núi, bạn có thể nhận diện các đặc điểm như sườn núi để giúp định hướng.

Xác định hướng bằng các chòm sao vào ban đêm

Vào ban đêm, bầu trời cũng là một công cụ hữu ích để xác định phương hướng. Các chòm sao và ngôi sao sáng có thể giúp bạn xác định hướng đi, đặc biệt là khi không có la bàn.

Chòm sao Ursa Major (Gấu Lớn) và ngôi sao Bắc Cực

Ở Bắc bán cầu, bạn có thể sử dụng chòm sao Ursa Major (Gấu Lớn), hay còn gọi là Cây Đũa để xác định hướng Bắc. Chòm sao này có hình dạng giống như một chiếc chảo với bốn ngôi sao tạo thành thân và ba ngôi sao tạo thành đuôi. Bạn chỉ cần kéo thẳng một đường giữa hai ngôi sao cuối cùng của đuôi chảo, đường thẳng này sẽ chỉ vào ngôi sao Polaris (Ngôi sao Bắc Cực), giúp bạn xác định hướng Bắc.

Nếu bạn ở Nam bán cầu, bạn có thể tìm chòm sao Cruz (Chữ Thập Nam) để xác định hướng Nam.

>> Xem thêm: Cách xác định hướng khi lạc trong rừng chính xác

Lưu ý khi xác định hướng mà không có la bàn

Mặc dù có nhiều phương pháp giúp bạn xác định phương hướng mà không cần đến la bàn, nhưng bạn vẫn cần lưu ý một số yếu tố sau để đảm bảo độ chính xác:

Điều kiện thời tiết

Nếu bạn đang sử dụng phương pháp xác định phương hướng dựa vào mặt trời, đồng hồ, hoặc các chòm sao, hãy đảm bảo rằng điều kiện thời tiết thuận lợi. Mây, mưa hoặc sương mù có thể che khuất tầm nhìn và làm giảm độ chính xác của các phương pháp này.

Địa hình

Địa hình phức tạp cũng có thể ảnh hưởng đến việc xác định hướng. Ví dụ, nếu bạn ở trong khu vực rừng rậm hoặc địa hình đồi núi, có thể khó nhận diện được các yếu tố như mặt trời hay các chòm sao.

Sử dụng phương pháp kết hợp

Để đảm bảo độ chính xác cao hơn, bạn nên kết hợp nhiều phương pháp xác định hướng. Ví dụ, bạn có thể kết hợp việc sử dụng đồng hồ để xác định phương hướng ban ngày và chòm sao để định hướng vào ban đêm.

>> Xem thêm: Dịch vụ đo đạc bản đồ do Việt Thanh cung cấp

Việc xác định phương hướng mà không có la bàn hoàn toàn khả thi nhờ vào sự kết hợp giữa các phương pháp tự nhiên và công nghệ hiện đại. Từ việc sử dụng mặt trời, đồng hồ, cây cối, cho đến việc áp dụng các máy định vị GPS cầm tay hiện đại bạn hoàn toàn có thể đi đúng hướng trong các chuyến đi của mình. Hãy luôn chuẩn bị kỹ càng và chọn phương pháp phù hợp nhất với tình huống của bạn để đảm bảo chuyến đi luôn an toàn và chính xác.

Việt Thanh Group chuyên cung cấp các thiết bị đo đạc chính hãng, giá rẻ như máy thuỷ bình, máy GNSS RTK, máy toàn đạc điện tử,…và dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc