Định vị trên biển: Giải pháp với máy định vị GPS cầm tay

Trong các lĩnh vực khảo sát, khai thác tài nguyên và điều hướng trên biển, việc định vị chính xác là yếu tố then chốt giúp đảm bảo an toàn, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Nhờ vào sự phát triển của công nghệ, ngày nay các thiết bị hiện đại như máy định vị GPS cầm tay đã trở thành công cụ không thể thiếu, hỗ trợ xác định vị trí nhanh chóng và chính xác dù đang hoạt động ở giữa đại dương bao la.

Định vị trên biển là gì?

Định vị trên biển là quá trình xác định chính xác vị trí của tàu thuyền, thiết bị hoặc các công trình đang hoạt động trên mặt biển, sử dụng các hệ thống tham chiếu địa lý như tọa độ vĩ độ – kinh độ. Khác với việc định vị trên đất liền – nơi có nhiều mốc vật lý dễ nhận diện – định vị trên biển hoàn toàn phụ thuộc vào thiết bị dẫn đường và các công nghệ đo đạc hiện đại.

Việc định vị chính xác trên biển đảm bảo:

An toàn hàng hải, tránh va chạm với chướng ngại vật hay tàu thuyền khác.
Tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, tiết kiệm thời gian và nhiên liệu.
Hỗ trợ khảo sát, nghiên cứu địa hình đáy biển chính xác.
Thực hiện chính xác các hoạt động xây dựng, lắp đặt công trình biển.

>> Xem thêm: Dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc giá rẻ, uy tín trên thị trường hiện nay

Các phương pháp định vị trên biển phổ biến

Ngày nay, việc định vị trên biển có thể thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào yêu cầu kỹ thuật và mục đích sử dụng.

Định vị trên biển bằng thiên văn
Đây là phương pháp truyền thống, sử dụng vị trí của các thiên thể như mặt trời, mặt trăng, sao và các hành tinh để xác định vị trí của tàu trên biển. Thủy thủ dùng sextant để đo góc cao của các thiên thể so với đường chân trời, sau đó tính toán vị trí dựa trên thời gian và bảng thiên văn.
Định vị trên biển bằng hệ thống GPS đặc biệt là máy định vị GPS cầm tay
Đây là phương pháp hiện đại và phổ biến nhất hiện nay. Máy định vị GPS cầm tay Garmin 65s hoặc Garmin 67 thu tín hiệu từ các vệ tinh để xác định vị trí chính xác gần như tức thời, với sai số chỉ vài mét. Thiết bị này đặc biệt hữu ích cho tàu nhỏ, đội khảo sát và người làm việc trên biển cần di chuyển linh hoạt.
Định vị trên biển với hệ thống dẫn đường bằng radar
Radar cho phép tàu thuyền xác định vị trí và khoảng cách đến các vật thể xung quanh như đảo, bờ biển, phao, hoặc các tàu khác. Bằng cách so sánh hình ảnh radar với hải đồ, thủy thủ có thể xác định vị trí tương đối và tránh va chạm hiệu quả.
Định vị trên biển với hệ thống định vị vô tuyến
Hệ thống định vị vô tuyến dựa trên tín hiệu radio phát ra từ các trạm mặt đất. Các kỹ thuật như LORAN (Long Range Navigation) từng được sử dụng rộng rãi trước khi GPS trở nên phổ biến. Mặc dù ít phổ biến hơn hiện nay, nhưng một số khu vực vẫn dùng hệ thống này như giải pháp dự phòng.
Định vị trên biển và dẫn đường bằng la bàn từ
La bàn từ giúp xác định phương hướng dựa trên từ trường Trái Đất. Đây là thiết bị cực kỳ đơn giản nhưng quan trọng, đặc biệt khi các thiết bị điện tử hiện đại gặp sự cố hoặc mất nguồn điện. Việc hiểu và sử dụng la bàn từ vẫn là kỹ năng cơ bản bắt buộc đối với mỗi thủy thủ.
Định vị trên biển và dẫn đường bằng la bàn con quay
La bàn con quay sử dụng nguyên lý con quay hồi chuyển để xác định phương hướng chính xác hơn la bàn từ, đặc biệt không bị ảnh hưởng bởi từ trường địa phương. Đây là thiết bị không thể thiếu đối với tàu vận tải lớn hoặc tàu quân sự, hỗ trợ dẫn đường trong những chuyến đi dài trên đại dương.
Định vị trên biển bằng hệ thống định vị quán tính
Hệ thống INS sử dụng các cảm biến quán tính (gyroscope và accelerometer) để tính toán vị trí, tốc độ và hướng di chuyển dựa trên dữ liệu chuyển động ban đầu. INS hoạt động độc lập, không phụ thuộc vào tín hiệu bên ngoài, rất phù hợp cho tàu ngầm hoặc trong những khu vực mất tín hiệu GPS.
Định vị trên biển và dẫn đường bằng hải đồ và bản đồ
Dead Reckoning là phương pháp xác định vị trí dựa trên tính toán từ tọa độ trước đó, kết hợp với tốc độ, thời gian và hướng đi. Tuy khá đơn giản, nhưng phương pháp này dễ tích lũy sai số theo thời gian, vì vậy thường được kết hợp cùng các phương pháp định vị khác để tăng độ chính xác.
Định vị trên biển với hệ thống định vị sóng siêu âm
Sonar (Sound Navigation and Ranging) sử dụng sóng âm để xác định khoảng cách đến đáy biển hoặc vật thể dưới nước. Sonar đặc biệt quan trọng trong đo đạc độ sâu và khảo sát địa hình đáy biển.
Định vị trên biển với hệ thống AIS
AIS là hệ thống nhận dạng tự động, cho phép tàu thuyền trao đổi thông tin vị trí, tốc độ và hành trình với nhau cũng như với trạm bờ. AIS giúp tăng cường an toàn hàng hải, hỗ trợ kiểm soát giao thông biển và tránh va chạm hiệu quả, đặc biệt ở các khu vực đông đúc như cảng biển hoặc tuyến vận tải quốc tế.

>> Xem thêm: Hướng dẫn 2 cách tạo địa điểm trên Google map chính xác

Tại sao cần kết hợp định vị với khảo sát biển?

Trong các hoạt động khảo sát thủy văn, xây dựng công trình ngoài khơi hoặc nghiên cứu môi trường biển, việc kết hợp định vị GPS với đo đạc địa hình đáy biển không chỉ là cần thiết, mà còn là yếu tố then chốt quyết định độ chính xác và hiệu quả của toàn bộ quá trình khảo sát.

Bằng cách sử dụng thiết bị định vị GPS cầm tay, đặc biệt là các dòng máy có độ chính xác cao như máy GNSS RTK hoặc GPS chuyên dụng cho hàng hải, các kỹ sư và nhà nghiên cứu có thể:

Lập bản đồ địa hình đáy biển chính xác.
Xác định đặc điểm nền đáy (bùn, cát, đá…).
Đánh giá điều kiện xây dựng hoặc lắp đặt thiết bị dưới nước.
Theo dõi sự thay đổi địa hình qua thời gian.

>> Xem thêm: Dịch vụ dịch vụ cho thuê thiết bị thủy văn của Việt Thanh Group

Định vị trên biển là một trong những kỹ năng và yêu cầu kỹ thuật quan trọng trong nhiều ngành nghề liên quan đến đại dương. Nhờ vào máy định vị GPS cầm tay, quá trình này trở nên đơn giản, hiệu quả và chính xác hơn bao giờ hết. Nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị định vị chất lượng cao để phục vụ khảo sát biển, hãy liên hệ với Việt Thanh Group để được tư vấn các dòng máy định vị GPS cầm tay hiện đại, chính xác và dễ sử dụng.