Cách đọc bản đồ địa hình cho người mới bắt đầu chi tiết

Bản đồ địa hình là một công cụ vô cùng quan trọng và thiết yếu đối với những ai yêu thích các hoạt động ngoài trời như leo núi, trekking hay khám phá các vùng đất mới. Để chuyến đi thuận lợi, bạn cần biết cách đọc bản đồ địa hình, cũng như nắm được những kiến thức liên quan đến loại bản đồ này. Hãy cùng Việt Thanh Group tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Bản đồ địa hình là gì?

Bản đồ địa hình là một loại bản đồ chuyên dùng để thể hiện chi tiết về đặc điểm địa hình và địa lý của một khu vực trên bề mặt Trái Đất. Đây là một công cụ vô cùng quan trọng và hữu ích cho nhiều hoạt động như du lịch, khảo sát, nghiên cứu địa chất, quân sự,…

Cách đọc bản đồ địa hình

Để có thể nắm vững kỹ năng đọc bản đồ địa hình, bạn cần:

1. Hiểu các loại đường nét và ký hiệu trên bản đồ:

Nắm vững ý nghĩa của các đường đồng mức, đường sông suối, đường giao thông và các ký hiệu đặc trưng trên bản đồ.
Biết cách liên hệ các đường nét này với địa hình thực tế.

2. Nắm rõ về tỷ lệ và hướng của bản đồ:

Hiểu được tỷ lệ bản đồ và cách chuyển đổi khoảng cách trên bản đồ sang khoảng cách thực tế.
Xác định được hướng Bắc trên bản đồ và sử dụng thông tin này để định hướng di chuyển.

3. Phân tích và nhận dạng địa hình:

Đọc và hiểu ý nghĩa của các đường đồng mức, vùng trũng, vùng cao và các điểm cao.
Kết hợp các thông tin này để hình dung rõ ràng về địa hình của khu vực.

4. Thực hành thường xuyên:

Tìm cơ hội sử dụng bản đồ địa hình trong các hoạt động ngoài trời.
Liên tục luyện tập để nâng cao kỹ năng đọc bản đồ và định hướng di chuyển.

5. Kết hợp với các công cụ hỗ trợ:

Sử dụng các công cụ như la bàn, GPS để bổ sung và kiểm tra thông tin từ bản đồ.
Tham khảo thêm các tài liệu hướng dẫn, video hướng dẫn để học hỏi thêm kinh nghiệm.
Hiện nay, bạn có thể tìm mua những loại máy định vị GPS như: máy định vị GPS cầm tay garmin, máy định vị GPS cầm tay Hi-Target,… để phục vụ cho chuyến hành trình của mình.

>> Xem thêm: Một số tiêu chuẩn về đo vẽ bản đồ địa hình

Ý nghĩa của các ký hiệu trên bản đồ địa hình

1. Đường đồng mức (Contour lines):

Để đọc đường đồng mức trên bản đồ địa hình, bạn cần lưu ý các điểm sau:

Các đường đồng mức cho biết các điểm có cùng độ cao trên bề mặt đất. Khoảng cách giữa các đường đồng mức thường thể hiện độ dốc của địa hình, nơi mà đường đồng mức cách xa nhau hơn có thể biểu thị các vùng đất dốc hơn.

Khi các đường đồng mức gần nhau hơn, độ dốc của địa hình càng cao. Nếu các đường đồng mức cách xa nhau, địa hình thường không dốc nhiều.

Các đường đồng mức sẽ giúp bạn nhận biết hình dạng tự nhiên của địa hình như đồi, núi, hẻm núi, thung lũng, sông, hồ và các yếu tố địa hình khác.

2. Sông, suối (Rivers, streams):

Sông, suối trên bản đồ địa hình được biểu diễn bằng các đường nét cong màu xanh lam hoặc màu xanh lục.

Các đường sông, suối thường xuất phát từ các nguồn nước như hồ, suối, mạch nước và đổ vào biển, hồ, sông lớn hoặc sông chính.

Đường sông, suối thường có chiều dài và chiều rộng khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm địa hình và đặc tính của vùng địa lý đó.

3. Đường giao thông (Transportation):

Đường giao thông là các con đường và đường xe lửa được vẽ trên bản đồ để hiển thị mạng lưới giao thông của khu vực đó.

Đường giao thông trên bản đồ địa hình thường được biểu diễn bằng các đường thẳng hoặc đường cong khác nhau tùy vào độ phức tạp của mạng lưới giao thông trong khu vực đó, giúp người sử dụng bản đồ có cái nhìn tổng quan về cách thức di chuyển và đi lại trong khu vực đó.

4. Đường biên giới (Boundaries):

Đường biên giới là đường đánh dấu ranh giới giữa hai quốc gia, vùng lãnh thổ hoặc khu vực khác nhau.

Đường biên giới thường được định rõ và thông qua việc đánh dấu cụ thể trên bản đồ địa hình để phân biệt rõ ràng giữa các đơn vị hành chính khác nhau.

Đường biên giới có thể được đánh dấu bằng cách sử dụng dãy núi, sông, hồ, hoặc cột đèn biên giới, bảo vệ và kiểm soát qua cửa khẩu.

Đường biên giới quy định biểu hiện địa phương và quốc tịch, quản lý xử lý dân chính qui và bảo vệ lãnh thổ.

5. Các ký hiệu khác:

Các ký hiệu khác như thành phố, làng mạc, cầu, nhà máy… cũng được biểu diễn trên bản đồ, giúp cung cấp thêm thông tin về các yếu tố địa lý.

>> Xem thêm: Quy phạm đo vẽ bản đồ địa hình mới nhất

Bằng cách nắm vững các kỹ thuật này, bạn sẽ biết cách đọc và hiểu bản đồ địa hình một cách hiệu quả. Từ đó, lập kế hoạch các chuyến đi một cách chính xác, an toàn và trọn vẹn hơn. Đây là kỹ năng không thể thiếu đối với bất kỳ ai yêu thích khám phá thiên nhiên.

Qua bài viết trên, Việt Thanh Group hy vọng những thông tin về cách đọc bản đồ địa hình hữu ích đối với các bạn đọc. Bạn có thể xem thêm những bài viết liên quan khác tại Việt Thanh Group.