Độ chính xác của lưới khống chế là yếu tố vô cùng quan trọng trong các hoạt động đo đạc, quản lý đất đai và xây dựng. Để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của lưới khống chế cần có những sự hiểu biết sâu sắc về các quy định, tiêu chuẩn hiện hành và các tiêu chí đánh giá cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác của hệ thống lưới chế. Bài viết dưới đây, Việt Thanh Group sẽ trình bày chi tiết hơn các nội dung trên, cùng tham khảo nhé!
Cơ sở pháp lý liên quan đến độ chính xác của lưới khống chế
Hiện tại Việt nam đã có những quy định và tiêu chuẩn chi tiết về độ chính xác của lưới khống chế, đặc biệt trong trắc địa và xây dựng. với những quy định, tiêu chuẩn này giúp đảm bảo tính khoa học, chất lượng và độ tin cậy của các công trình, bản đồ và các nghiên cứu liên quan.
Dưới đây là các văn bản quy phạm chính liên quan đến độ chính xác của lưới khống chế:
Nội dung chính cung cấp các quy định về công tác trắc địa tròn xây dựng, gồm có:
- Quy định mật độ điểm khống chế, độ chính xác của các điểm khống chế và các phương pháp đo đạc
- Chi tiết các phương pháp đo đạc được phép sử dụng trong xây dựng lưới khống chế
Gồm các nội dung về lưới khống chế cao độ địa hình trong công trình thủy lợi như:
- Đưa ra các yêu cầu về độ chính xác của điểm khống chế cao độ
- Các phương pháp đo đạc phù hợp cho lưới khống chế cao độ
- Quy định việc kết nối lưới khống chế cao độ địa phương với lưới không chế cao độ quốc gia
Quy định kỹ thuật đo đạc trực tiếp địa hình phục vụ việc lập bản đồ địa hình và cơ sở dữ liệu nền địa lý, gồm có:
- Quy định về xây dựng và sử dụng lưới cơ sở
- Đặt ra các yêu cầu về độ chính xác của lưới khống chế cơ sở phục vụ các loại bản đồ khác nhau
- Các phương pháp đo đạc được phép sử dụng
>>> Xem thêm: Lưới khống chế mặt bằng là gì? Các thiết bị hỗ trợ
Tiêu chí đánh giá độ chính xác của lưới khống chế
Các tiêu chí đánh giá độ chính xác chính là những thước đo để đánh giá chất lượng của mạng lưới này. Và mỗi tiêu chí đánh giá sẽ phản ánh một khía cạnh khác nhau của độ chính xác.
Một số tiêu chí phổ biến đánh giá độ chính xác của lưới khống chế sau đây:
Sai số trung bình bình phương RMSE
RMSE cho biết độ lệch trung bình của các giá trị đo so với giá trị thực tế. Độ chính xác của lưới khống chế càng cao nếu giá trị RMSE càng nhỏ.
Công thức tính RMSE = sqrt(Σ(xi – x̄)² / n)
Trong đó:
xi: Giá trị đo được tại điểm thứ i
x̄: Giá trị trung bình của các giá trị xi
n: Số lượng điểm đo
Sai số vị trí
Sai số vị trí cho chúng ta biết độ chính xác về vị trí của các điểm trong lưới. Bao gồm:
- Sai số vị trí tuyệt đối là độ lớn của khoảng cách giữa vị trí đo được và vị trí thực tế của một điểm
- Sai số vị trí tương đối là tỷ lệ giữa sai số vị trí tuyệt đối và khoảng cách giữa 2 điểm
Sai số độ cao
Sai số độ cao cho biết độ chính xác về cao độ giữa các điểm trong lưới, trong đó:
- Sai số độ cao tuyệt đối là chênh lệch giữa độ cao đo được và độ cao thực tế của 1 điểm
- Sai số độ cao tương đối là tỷ lệ giữa sai số độ cao tuyệt đối và khoảng cách theo phương thẳng đứng giữa 2 điểm
Sai số góc
Là độ lớn của góc lệch giữa góc đo được và góc thực tế, cho biết độ chính xác của các góc đo trong lưới
Ngoài ra, còn một số tiêu chí khác đánh giá độ chính xác của lưới khống chế như:
- Sai số khép là tổng đại số các sai số của một đường khép kín, với sai số khép càng nhỏ thì độ chính xác của đường khép càng cao
- Độ tin cậy của các điểm khống chế càng cao, độ chính xác của toàn bộ lưới càng nâng cao
- Mật độ điểm khống chế càng cao thì độ chính xác của lưới càng cao
>>> Xem thêm: 4 phương pháp xây dựng lưới khống chế mặt bằng và lưu ý gì?
Yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác của lưới khống chế
Độ chính xác của lưới khống chế là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố. sau đây là chi tiết các yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác này:
Yếu tố thiết kế
- Nếu mật độ điểm càng cao, độ chính xác càng cao nhưng việc tăng mật độ điểm làm tăng chi phí và thời gian đo đạc
- Hình dạng hình học của lưới lý tưởng sẽ giúp giảm thiểu sai số và tăng độ tin cậy
- Việc phân bố điểm khống chế hợp lý giúp bao phủ toàn bộ khu vực đo đạc và giảm thiểu các ảnh hưởng của yếu tố địa hình, địa vật
Yếu tố thi công
- Phương pháp đo đạc khác nhau (GPS, thủy chuẩn và đo góc, đo khoảng cách) sẽ cho ra độ chính xác và hiệu quả khác nhau
- Thiết bị đo đo đạc: Ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả đo bởi mỗi thiết bị có chất lượng và độ chính xác khác nhau
- Kỹ thuật đo đạc cũng ảnh hưởng đến kết quả, độ chính xác của lưới khống chế vì liên quan đến kỹ năng người đo và quy trình thực hiện
- Điều kiện tự nhiên như thời tiết, khí hậu, địa hình,… có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của quá trình đo đạc
Yếu tố liên quan đến xử lý số liệu
- Phần mềm xử lý dữ liệu, số liệu cần được hiệu chuẩn và phù hợp
- Mô hình tính toán các tham số của lưới phù hợp với đặc điểm của lưới và dữ liệu đo được
Do vậy, để đảm bảo độ chính xác của lưới khống chế lưu ý:
- Tùy thuộc vào điều kiện thực tế và yêu cầu về độ chính xác để lựa chọn phương pháp đo đạc phù hợp
- Sử dụng các thiết bị đo đạc hiện đại có độ chính xác cao và ổn định, phổ biến có:
- Máy GNSS RTK dùng để xác định tọa độ 3D các điểm, xây dựng lưới khống chế cấp cao với độ chính xác cao, thu thập dữ liệu nhanh, tự động ở khu vực rộng lớn. Tham khảo một số model máy GNSS RTK nối trội như Hi-Target V200, Hi-Target iRTK 5, Satlab Freyja,…
- Máy toàn đạc điện tử ứng dụng xây dựng lưới khống chế, đo địa hình, đo công trình thông qua chức năng đo góc, đo khoảng cách và tính toán diện tích, thể tích. Một số mẫu máy toàn đạc được ưa chuộng nhất như Satlab SLT12, Sokkia IM-100 Series, Hi-Target HTS-720,…
- Máy thủy chuẩn dùng xác định cao độ của các điểm, xây dựng lưới khống chế cao độ với độ chính xác cao. Lựa chọn các dòng máy thủy chuẩn chất lượng của các thương hiệu nổi tiếng như máy thủy bình Sokkia, máy thủy bình Satlab, máy thủy bình Hi-target,… với các model nổi bật như Sokkia B40A, Satlab SAL32, Hi-target HT32,…
- Kiểm soát chặt chẽ quá trình đo đạc để giảm thiểu sai số
>>> Xem thêm: Lưới Khống Chế Độ Cao Hạng I Nhà Nước: Đặc điểm và phương pháp xây dựng
Tóm lại, độ chính xác của lưới khống chế là yếu tố rất quan trọng, cần nắm bắt và hiểu rõ các văn bản quy phạm liên quan và tiêu chí đánh giá, yếu tố ảnh hưởng. Vì độ chính xác của lưới khống chế quyết định chất lượng, hiệu quả công việc và tính bền vững của các công trình xây dựng và các ứng dụng khác.
>>> Xem thêm: Dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc chất lượng, hiện đại và và giá tốt nhất
Be the first to review “Tìm hiểu chi tiết về độ chính xác của lưới khống chế trong Trắc địa”