Tìm hiểu phương pháp đo góc bằng trong trắc địa

Trong lĩnh vực trắc địa việc đo đạc các góc là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự chính xác và độ tin cậy của các dự án nghiên cứu. Phương pháp đo góc bằng là một trong những kỹ thuật cơ bản và hiệu quả nhất để đạt được mục tiêu này. Bằng cách sử dụng các thiết bị đo đạc chuyên dụng như máy kinh vĩ, máy toàn đạc, máy thủy bình để đo đạc nhằm hỗ trợ việc lập bản đồ, thiết kế công trình và khảo sát địa hình. 

Phương pháp đo góc bằng 

Góc bằng giữa hai hướng ngắm được xác định bởi hai hình chiếu của chúng trên mặt phẳng nằm ngang. Có hai phương pháp chính để đo góc bằng:

Phương pháp đo góc bằng đo đơn

Phương pháp này áp dụng cho việc đo góc giữa hai hướng. Trong mỗi vòng đo, có hai nửa vòng đo: nửa vòng đo thuận kính và nửa vòng đo đảo kính, hoạt động độc lập với nhau.

• Nửa vòng đo thuận kính: Lúc này bàn độ sẽ đặt bên trái, đặt máy tại điểm b, ngắm điểm a và đặt trị số hướng ban đầu là a1 = 00°00’00”. Sau khi xiết bàn độ ngang Quay ống kính theo chiều kim đồng hồ, ngắm điểm c và đọc giá trị c1. Giá trị góc đo thuận kính được tính bằng: β1 = c1 – a1

• Nửa vòng đo đảo kính: Bàn độ đứng ở bên phải, đảo ống kính qua thiên đỉnh, sau đó mở siết bàn độ ngang, quay ống kính qua c và đọc c2. Quay ống kính ngược chiều kim đồng hồ, ngắm lại a và đọc a2. Giá trị góc đo đảo kính được tính bằng: β2=c2 – a2
• Để tính giá trị của một vòng đo, nếu sự chênh lệch giữa hai nửa vòng đo không vượt quá hai lần độ chính xác của đọc số theo vành độ ngang, thì giá trị góc đo được tính trung bình: β2 = (β1 + β2)/2
  • Tùy thuộc vào mức độ yêu cầu độ chính xác mà một góc có thể đo với nhiều vòng đo khác nhau.
  • Nếu như trong một trạm đo, đo góc bằng n vòng đo và trị đo số hướng ban đầu là khác nhau 180°/n trong mỗi vòng đo, trị số góc trung bình cộng với trị số góc của các vòng đo.
  • Nếu chỉ thực hiện một vòng đo, tại nửa vòng đo đảo kính, cần xoay bàn độ 90° trước khi đo.

Phương pháp đo góc bằng toàn vòng

Phương pháp này dùng để đo góc với ba hướng hoặc nhiều hơn.

• Nửa vòng đo thuận kính: Giả sử đo góc từ các điểm A, B, C, D (bốn hướng OA, OB, OC, OD). Đặt máy tại O, ngắm điểm A và đặt trị số hướng ban đầu là a1 = 00°00’00”. Quay ống kính theo chiều kim đồng hồ, ngắm lần lượt các điểm B, C, D và trở về A, ghi lại các số đọc tương ứng b1, c1, d1, a1. Các góc AOB, BOC, COD, DOA được tính bằng cách trừ trị số hướng đo trước khỏi trị số hướng đo sau.
• Nửa vòng đo đảo kính: Đảo ống kính qua thiên đỉnh, quay ống kính ngược chiều kim đồng hồ, lần lượt ngắm các điểm A, D, C, B và ghi các số đọc tương ứng b2, c2, d2, a2′.
• Đo nhiều vòng: Nếu đo góc qua n vòng, trị số hướng ban đầu ở mỗi vòng sẽ khác nhau 180°/n, và giá trị góc là trung bình cộng của các trị số góc đo được.

>>>Xem thêm: Cách đo góc với máy thủy bình: Hướng dẫn chi tiết

Phương pháp đo góc bằng ứng dụng làm gì trong trắc địa 

Trong trắc địa, đo góc bằng là một công việc quan trọng để xác định vị trí chính xác và tạo ra các bản đồ hoặc mô hình địa hình. Dưới đây là một số ứng dụng cụ thể:

• Xác định tọa độ điểm: Đo góc bằng giúp xác định tọa độ các điểm trên mặt đất bằng cách đo góc giữa các điểm tham chiếu và điểm cần khảo sát.
• Lập bản đồ: Trong việc lập bản đồ, đo góc bằng giúp xác định các góc giữa các điểm quan trọng để tạo ra các bản đồ chính xác.
• Đo đạc công trình: Khi xây dựng công trình, việc đo góc bằng giúp xác định các góc của công trình và đảm bảo rằng chúng được xây dựng chính xác theo thiết kế.
• Khảo sát địa hình: Đo góc bằng giúp xác định các đặc điểm của địa hình như độ dốc, độ nghiêng và các yếu tố khác có liên quan đến địa lý và địa hình.
• Cài đặt thiết bị: Trong một số ứng dụng trắc địa, đo góc bằng giúp cài đặt và căn chỉnh các thiết bị đo đạc như máy đo địa chính và máy quét laser.

Các thiết bị thường được sử dụng trong trắc địa để đo góc bằng bao gồm máy toàn đạc (các dòng: Hi-Target HTS-420R, Satlab SLT2,..) máy kinh vĩ điện tử (các dòng: Satlab SDT2, Sokkia DT510,..) 

Phương pháp đo góc bằng đóng vai trò thiết yếu trong nhiều lĩnh vực kỹ thuật và nghiên cứu khoa học, từ việc lập bản đồ địa lý chính xác cho đến thiết kế và xây dựng công trình. Sự chính xác và độ tin cậy của các kết quả đo được đảm bảo nhờ vào việc sử dụng các thiết bị đo đạc tiên tiến. 

Khách hàng có thể tham khảo dịch vụ đo đạc bản đồ của Việt Thanh Group hoặc mua các thiết bị đo đạc uy tín chất lượng tại gian hàng của chúng tôi. Việt Thanh Group tự tin là đơn vị chuyên phân phối các loại máy trắc địa với giá thành cạnh tranh và chất lượng ổn định nhất trên thị trường hiện nay. Vui lòng liên hệ qua số Hotline: 0972 819 598 

>>>Xem thêm: Hướng dẫn đo góc bằng máy kinh vĩ chi tiết