Tìm hiểu vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh trong đo đạc

Vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh đều là những công cụ không thể thiếu trong việc kết nối và quản lý các hoạt động trên Trái Đất. Giúp cung cấp các thông tin đến thiết bị máy định vị cầm tay GPS hay máy GPS 2 tần số RTK. Mỗi loại vệ tinh đảm nhiệm vai trò riêng biệt: nếu vệ tinh toàn cầu cung cấp dữ liệu trên phạm vi toàn thế giới, thì vệ tinh địa tĩnh tập trung quan sát liên tục tại một khu vực cố định. Cùng tìm hiểu chi tiết và sự so sánh giữa vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh trong bài viết dưới đây của Việt Thanh Group.

Khái niệm vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh

Vệ tinh toàn cầu là gì?

Hệ thống tín hiệu vệ tinh toàn cầu, bao gồm một mạng lưới các vệ tinh được phóng lên không gian để bao phủ toàn bộ Trái Đất. Các vệ tinh này được đồng bộ với quỹ đạo của Trái Đất, tạo thành một hệ thống kết nối toàn diện.

Ban đầu, vệ tinh toàn cầu được phát triển chủ yếu phục vụ cho các mục đích quân sự, như hỗ trợ dẫn đường cho tên lửa và tàu chiến, với yêu cầu về độ chính xác cao. Tuy nhiên, ngày nay, hệ thống này cũng đã được mở rộng và ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực dân sự, bao gồm hỗ trợ các hoạt động kinh tế, giao thông, và các dịch vụ công cộng, mang lại những lợi ích to lớn cho đời sống hàng ngày.

>>>Xem thêm: Các hệ thống định vị vệ tinh thông dụng nhất hiện nay

Vệ tinh toàn cầu có khả năng cung cấp thông tin đến máy GNSS RTK Hi-Target với nhiều ứng dụng trong đo đạc cần độ chính xác cao. Thông tin từ các model như Hi-target V200 có thể được sử dụng để cung cấp các vị trí đo đạc trong xây dựng.

Vệ tinh địa tĩnh là gì?

Vệ tinh địa tĩnh là loại vệ tinh được đặt ở quỹ đạo cách Trái Đất khoảng 35.800 km, nằm trực tiếp trên đường xích đạo. Chúng quay cùng hướng và với tốc độ tương đương với chuyển động tự quay của Trái Đất, hoàn thành một vòng quỹ đạo trong 24 giờ. Điều này khiến chúng dường như đứng yên tại một vị trí cố định so với mặt đất.

Các vệ tinh địa tĩnh thường được phóng lên để phục vụ các mục đích cụ thể của quốc gia, chẳng hạn như hỗ trợ viễn thông, phát sóng truyền hình vệ tinh, hoặc cung cấp tín hiệu chính xác trong các lĩnh vực kỹ thuật. Tín hiệu từ các vệ tinh này thường được giới hạn trong phạm vi một quốc gia hoặc chỉ chia sẻ với các nước lân cận khi có thỏa thuận hợp tác.

Khác với vệ tinh toàn cầu, vốn hoạt động trên quỹ đạo bao phủ toàn bộ Trái Đất, vệ tinh địa tĩnh tập trung hoạt động trong một khu vực nhất định. Điều này giúp chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho các nhiệm vụ yêu cầu quan sát hoặc truyền tải tín hiệu liên tục tại một vùng cố định.

>>>Xem thêm: Vệ tinh địa tĩnh là gì? Điểm khác biệt so với vệ tinh toàn cầu

So sánh vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh

	Vệ tinh toàn cầu	Vệ tinh địa tĩnh
Phạm vi	Hệ thống định vị sử dụng các vệ tinh để bao phủ toàn bộ Trái Đất, đồng thời đồng bộ với quỹ đạo chuyển động của hành tinh này.	Không được phép chia sẻ, hoặc chỉ được chia sẻ với một số quốc gia gần kề
Mục đích sử dụng	Hệ thống định vị toàn cầu, phục vụ cả mục đích quân sự và dân sự, mang lại độ chính xác rất cao.	Các mục đích riêng của quốc gia như: phát sóng truyền hình vệ tinh, viễn thông, và cải thiện độ chính xác của tín hiệu vệ tinh…
Ưu điểm	Có nhiều ứng dụng đa dạng với độ chính xác cao, khả năng hoạt động liên tục, thúc đẩy kết nối toàn cầu	Có khả năng phủ sóng mọi khu vực, các vị trí vệ tinh ổn định, tiết kiệm chi phí triển khai và duy trì hệ thống
Nhược điểm	Chi phí đầu tư và vận hành khá cao, phụ thuộc nhiều vào điều kiện không gian, các rác thải không gian còn có tác hại không tốt đến môi trường	Số lượng các vệ tinh thường hạn chế, do vị trí của nó là cố định nên khả năng cung cấp dịch vụ khá giới hạn, các tín hiệu thường không phổ biến

Những ứng dụng của vệ tinh toàn cầu và vệ tinh địa tĩnh

Ứng dụng của vệ tinh toàn cầu

Vệ tinh toàn cầu, như các vệ tinh GNSS (Global Navigation Satellite System), bay trên quỹ đạo trung hoặc thấp, cung cấp các ứng dụng quan trọng sau:

Định vị và dẫn đường: Dùng trong giao thông đường bộ, hàng không, hàng hải để định vị và dẫn đường. Hỗ trợ các dịch vụ như bản đồ số (Google Maps), theo dõi hành trình và ứng dụng chia sẻ xe.
Đo đạc và khảo sát: Được sử dụng trong lĩnh vực trắc địa để xác định tọa độ và đo đạc địa hình chính xác. Hỗ trợ trong xây dựng hạ tầng, quản lý đất đai, và nghiên cứu địa chất.
Ứng dụng nông nghiệp: Hỗ trợ nông nghiệp chính xác bằng cách cung cấp thông tin về vị trí để quản lý đất đai, giám sát cây trồng, và điều chỉnh phân bón, nước tưới.
Ứng dụng quân sự: Định vị vị trí và dẫn đường cho các phương tiện quân sự. Hỗ trợ các hoạt động tình báo, giám sát và kiểm soát.
Cứu hộ và quản lý thiên tai: Dùng để theo dõi vị trí trong các tình huống khẩn cấp. Cung cấp thông tin chính xác về vị trí của các khu vực bị ảnh hưởng để tổ chức cứu hộ.

Ứng dụng của vệ tinh địa tĩnh

Vệ tinh địa tĩnh nằm trên quỹ đạo cố định so với Trái Đất, thường ở độ cao 36.000 km, rất phù hợp cho các ứng dụng yêu cầu giám sát hoặc liên lạc ổn định.

Truyền thông và phát sóng: Dùng cho truyền hình vệ tinh, phát sóng radio và cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh. Ứng dụng trong các lĩnh vực như truyền hình trực tiếp, hội nghị trực tuyến, và viễn thông quốc tế.
Quan sát thời tiết: Các vệ tinh thời tiết địa tĩnh, như Himawari hoặc GOES, cung cấp hình ảnh liên tục của một khu vực để dự báo thời tiết và theo dõi thiên tai như bão, lũ lụt, và hạn hán.
Giám sát tài nguyên và môi trường: Giúp theo dõi sự thay đổi về môi trường, rừng, và hệ sinh thái trong thời gian dài. Quan sát các hiện tượng như cháy rừng, ô nhiễm không khí, và thay đổi lớp băng.
Hỗ trợ hệ thống dẫn đường: Đóng vai trò trung gian trong việc khuếch đại tín hiệu từ vệ tinh toàn cầu để tăng độ chính xác, đặc biệt trong GNSS augmentation systems.
Ứng dụng quân sự: Vệ tinh địa tĩnh được dùng để giám sát khu vực cố định, đảm bảo thông tin liên lạc ổn định và quan sát liên tục các khu vực chiến lược.
Giám sát địa chính trị: Được sử dụng để thu thập thông tin về các sự kiện toàn cầu như biến động địa chính trị, sự di cư, và giám sát biên giới.

>>>Xem thêm: Nguyên nhân tín hiệu định vị vệ tinh yếu và cách khắc phục