Bản đồ cao độ: Giải pháp thông minh cho quy hoạch và phát triển

Bản đồ cao độ là một công cụ quan trọng giúp chúng ta hiểu rõ về địa hình và các đặc điểm tự nhiên của khu vực. Với sự phát triển của công nghệ, việc tạo ra và sử dụng bản đồ cao độ Việt Nam ngày càng trở nên dễ dàng hơn, đặc biệt là khi kết hợp với thiết bị hỗ trợ hiện đại như máy GPS RTK, máy thuỷ bình,… Các thiết bị này không chỉ cung cấp dữ liệu chính xác về vị trí mà còn hỗ trợ trong việc đo đạc, phân tích và ứng dụng bản đồ cao độ trong nhiều lĩnh vực như quy hoạch đô thị, nông nghiệp và nghiên cứu môi trường. Hãy cùng Việt Thanh Group tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Các loại bản đồ cao độ phổ biến hiện nay

Bản đồ cao độ địa hình

• Đặc điểm: Thể hiện độ cao của các điểm khác nhau trên bề mặt trái đất thông qua các đường đồng mức.
• Ứng dụng: Sử dụng trong nghiên cứu địa lý, du lịch, và quy hoạch đô thị.

Bản đồ cao độ công trình

• Đặc điểm: Chỉ ra độ cao của các công trình xây dựng như cầu, nhà cao tầng, và các cơ sở hạ tầng khác.
• Ứng dụng: Được sử dụng để xác định độ cao của các công trình, hỗ trợ trong quy hoạch xây dựng.

Bản đồ cao độ số (Digital Elevation Model – DEM)

• Đặc điểm: Là mô hình số hóa độ cao, cung cấp dữ liệu chi tiết cho các phân tích địa lý.
• Ứng dụng: Dùng trong phân tích địa lý, mô phỏng lũ lụt, và nghiên cứu môi trường.

Bản đồ độ cao Việt Nam

• Đặc điểm: Cung cấp thông tin về độ cao tại các khu vực khác nhau trên lãnh thổ Việt Nam.
• Ứng dụng: Hữu ích cho các nhà nghiên cứu và quy hoạch trong việc hiểu rõ về địa hình Việt Nam.

Bản đồ việt nam theo độ cao

• Đặc điểm: Cung cấp cái nhìn tổng quát về sự phân bố độ cao trên toàn lãnh thổ.
• Ứng dụng: Giúp trong việc quản lý tài nguyên và phát triển bền vững.

Bản đồ cao độ TPHCM

• Đặc điểm: Cung cấp thông tin về độ cao của các khu vực trong thành phố Hồ Chí Minh.
• Ứng dụng: Hỗ trợ quy hoạch đô thị và phát triển hạ tầng.

> Tham khảo máy thủy bình Sokkia, máy thủy bình Hi-Target, máy thủy bình Satlab... hỗ trợ đo cao độ để lập bản đồ chính xác. Một số model nổi bật có thể kể đến như: Máy Thủy Bình Sokkia B40A, Máy Thủy Bình Hi-Target HT32

Cách xác định độ cao trên bản đồ cao độ

Việc xác định độ cao trên bản đồ có thể thực hiện qua một số phương pháp sau:

Sử dụng đường đồng mức trên bản đồ cao độ

Khái niệm: 

Đường đồng mức là các đường nối các điểm có cùng độ cao. Chúng thường được thể hiện bằng các đường liên tục trên bản đồ.

Cách xác định:

• Tìm đường đồng mức: Quan sát bản đồ để thấy các đường đồng mức
• Đọc giá trị độ cao: Thông thường, trên một số điểm của đường đồng mức sẽ có ghi giá trị độ cao (ví dụ: 100m, 200m).
• Xác định độ cao: Nếu bạn muốn biết độ cao của một điểm nằm giữa hai đường đồng mức, bạn có thể ước lượng độ cao bằng cách xem khoảng cách giữa các đường đồng mức. Ví dụ: Nếu đường đồng mức cách nhau 50m và bạn đang ở giữa, độ cao có thể là khoảng 125m.

Tham khảo bảng tương ứng trên bản đồ cao độ

Một số bản đồ có bảng tương ứng giữa các đường đồng mức và độ cao cụ thể.

Cách xác định:

• Tìm bảng tương ứng: Kiểm tra góc dưới hoặc bên cạnh bản đồ để tìm bảng này.
• Đối chiếu với vị trí: Xác định vị trí bạn quan tâm trên bản đồ và xem nó nằm giữa các đường đồng mức nào.
• Đọc giá trị: Sử dụng bảng để xác định độ cao tương ứng.

Sử dụng kí hiệu trên bản đồ cao độ

Một số bản đồ có ký hiệu đặc biệt để chỉ ra độ cao của các điểm cụ thể, như đỉnh núi hoặc các công trình.

Cách xác định:

• Tìm ký hiệu: Quan sát bản đồ để tìm các ký hiệu chỉ độ cao, thường là các điểm có ghi chú độ cao.
• Đọc giá trị: Đọc giá trị ghi trên ký hiệu để biết độ cao của điểm đó.

Sử dụng công nghệ GPS

Ngày nay, công nghệ GPS đã có những bước phát triển vượt bậc, mang lại nhiều lợi ích cho việc đo cao độ trên bản đồ. Điển hình trong số đó là máy GNSS RTK và máy thủy bình, kết hợp với công nghệ GPS hiện đại. Những thiết bị này không chỉ cung cấp thông tin chính xác về vị trí mà còn đảm bảo độ cao được đo lường một cách chính xác, giúp nâng cao hiệu quả công việc và giảm thiểu sai số trong quá trình đo đạc.

Cách xác định:

• Bật thiết bị GPS: Sử dụng máy GNSS RTK hoặc máy thuỷ bình.
• Xác định vị trí: Đi đến điểm bạn muốn xác định độ cao và đọc thông tin độ cao từ thiết bị.
• So sánh với bản đồ: So sánh thông tin độ cao từ GPS với bản đồ để xác nhận.

Mô hình địa hình số (DEM)

Mô hình địa hình số (DEM) là mô hình số hóa độ cao cung cấp dữ liệu chi tiết về địa hình.

Cách xác định:

• Sử dụng phần mềm GIS: Cài đặt phần mềm GIS như: QGIS hoặc ArcGIS.
• Tải dữ liệu DEM: Tìm và tải dữ liệu mô hình DEM cho khu vực bạn quan tâm.
• Xem độ cao: Sử dụng phần mềm để phân tích và xem độ cao của các điểm cụ thể trên mô hình.

Lưu ý quan trọng

• Khi xác định độ cao, bạn cần chú ý đến tỷ lệ của bản đồ để có được thông tin chính xác.
• Đối với các khu vực phức tạp, việc sử dụng kết hợp nhiều phương pháp đo đạc hay các thiết bị hỗ trợ hiện đại sẽ mang lại kết quả chính xác và ưu việt hơn.

>>> Xem thêm: Đo cao độ bằng máy RTK: Hướng dẫn cách thực hiện chi tiết và hiệu quả nhất

Cách xác định độ cao của một điểm trên bản đồ cao độ

Để xác định độ cao của một điểm cụ thể trên bản đồ cao độ, bạn có thể làm theo các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị bản đồ cao độ

• Chọn bản đồ: Đảm bảo bạn có bản đồ địa hình có thể hiện đường đồng mức.
• Xác định tỷ lệ: Kiểm tra tỷ lệ của bản đồ (ví dụ: 1:50.000) để hiểu rõ hơn về kích thước thực tế.

Bước 2: Tìm điểm cần xác định

Đánh dấu điểm: Xác định vị trí của điểm bạn muốn biết độ cao trên bản đồ.

Bước 3: Xác định đường đồng mức

• Tìm đường đồng mức gần nhất: Quan sát bản đồ và tìm đường đồng mức gần nhất với điểm bạn đã đánh dấu.
• Đọc giá trị độ cao: Xem giá trị độ cao ghi trên đường đồng mức gần nhất. Ví dụ: Nếu đường đồng mức đó ghi là 200m, thì đây là độ cao của khu vực này.

Bước 4: Ước lượng độ cao (nếu cần)

Xác định vị trí so với đường đồng mức: Nếu điểm nằm giữa hai đường đồng mức, bạn có thể ước lượng độ cao.

Ví dụ: Nếu một đường đồng mức là 200m và đường kế tiếp là 250m, và điểm của bạn nằm gần đường 200m, có thể ước lượng độ cao khoảng 210-240m.

Bước 5: Sử dụng bản tương ứng (nếu có)

Một số bản đồ có bảng tương ứng với các đường đồng mức. Chúng ta có thể so sánh vị trí hiện tại với bảng để xác định độ cao chính xác hơn.

Bước 6: Sử dụng công nghệ GPS 

• Bật thiết bị GPS: Nếu có, sử dụng thiết bị GPS để xác định độ cao chính xác tại vị trí bạn đã chọn.
• So sánh kết quả: So sánh độ cao từ GPS với giá trị trên bản đồ để xác nhận.

>>> Xem thêm: Nguyên lý đo cao độ hình học bằng máy thủy bình

Ví dụ cụ thể

Giả sử bạn muốn xác định độ cao của một điểm nằm ở giữa hai đường đồng mức:

• Đường đồng mức 1: 200m
• Đường đồng mức 2: 250m
• Điểm bạn muốn xác định nằm cách đường 200m khoảng 1/3 khoảng cách đến đường 250m.
• Kết luận: Độ cao của điểm này có thể ước lượng khoảng 220-230m.

Lưu ý:

• Độ chính xác: Độ chính xác của việc xác định độ cao phụ thuộc vào độ chi tiết của bản đồ và khoảng cách giữa các đường đồng mức.
• Kết hợp thông tin: Nếu có thể, bạn hãy kết hợp thông tin từ nhiều nguồn để có được độ cao chính xác hơn.

Việc xác định độ cao trên bản đồ cao độ là một kỹ thuật thiết yếu trong nhiều lĩnh vực, bao gồm khảo sát địa hình, xây dựng và quy hoạch đô thị. Dưới sự phát triển của công nghệ GPS việc đo đạc độ cao đã trở nên dễ dàng và chính xác hơn. Những công nghệ tiên tiến này cho phép thu thập dữ liệu một cách hiệu quả, hỗ trợ ra quyết định chính xác và kịp thời. Việc kết hợp giữa kỹ thuật truyền thống và công nghệ hiện đại không chỉ mở rộng khả năng ứng dụng mà còn nâng cao chất lượng công việc, thúc đẩy sự phát triển bền vững trong tương lai.

Việt Thanh Group chuyên phân phối và cho thuê các thiết bị đo đạc chính hãng như: Hi-Target, NiKon, Sokkia,… Nếu bạn có nhu cầu sử dụng, hay gặp khó khăn trong việc đo đạc, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhé!