Ảnh đa phổ là gì? Những ứng dụng của ảnh đa phổ trong thực tế

13/11/2024
35 lượt xem

Ảnh đa phổ là công nghệ ghi nhận hình ảnh dưới nhiều dải phổ khác nhau, cho phép thu thập thông tin chi tiết về các đặc điểm vật lý, hóa học và sinh học của đối tượng. Ảnh đa phổ có thể được chụp bằng thiết bị máy bay UAV RTK Cùng tìm hiểu chi tiết ảnh đa phổ là gì và những ứng dụng của ảnh đa phổ trên thực tế trong bài viết dưới đây của Việt Thanh group. 

Ảnh đa phổ là gì? 

Ảnh đa phổ là hình ảnh được thu thập bằng cách ghi nhận thông tin từ nhiều dải phổ ánh sáng khác nhau, bao gồm các dải ngoài phạm vi nhìn thấy của mắt người như hồng ngoại và cận hồng ngoại. Kỹ thuật này cho phép phân tích sâu hơn về các đặc tính của vật thể, môi trường hoặc khu vực đang được quan sát, nhờ vào việc thu thập dữ liệu từ nhiều kênh phổ khác nhau.

Mỗi dải phổ có khả năng phản xạ, hấp thụ, hoặc truyền dẫn ánh sáng theo cách khác nhau tùy vào tính chất của vật liệu, từ đó cung cấp thông tin đặc thù về cấu trúc, thành phần và tình trạng của đối tượng. Vì vậy, ảnh đa phổ trở thành công cụ quan trọng trong các lĩnh vực như nông nghiệp, nơi nó giúp phát hiện sức khỏe cây trồng; giám sát môi trường, hỗ trợ đánh giá chất lượng nước và rừng; và khảo cổ học, khi cần tìm hiểu các dấu vết dưới bề mặt đất.

Hiện nay có thể thu được ảnh đa phổ từ các thiết bị đo đạc đa phổ hoặc máy bay không người lái UAV. Máy Bay Khảo Sát UAV Phantom 4 RTK là một mẫu UAV tích hợp sẵn cảm biến đa phổ từ DJI với thiết kế nhỏ gọn, được thiết kế đặc biệt cho nông nghiệp và giám sát môi trường.

>>>Xem thêm: Các hệ thống định vị vệ tinh thông dụng nhất hiện nay

ảnh đa phổ là gì
ảnh đa phổ là gì

Ý nghĩa của ảnh đa phổ trong giải đoán ảnh 

Ảnh đa phổ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực giải đoán ảnh vì nó cung cấp các lớp thông tin phong phú về đối tượng và môi trường mà mắt thường không thể nhận biết. Dưới đây là những ý nghĩa nổi bật của ảnh đa phổ trong giải đoán ảnh:

  • Phân loại và nhận diện đối tượng: Mỗi dải phổ phản ánh các đặc tính vật lý khác nhau của đối tượng, chẳng hạn như độ phản xạ của thực vật, nước, hoặc vật liệu xây dựng. Nhờ vào đó, các đối tượng trong ảnh đa phổ có thể được phân loại một cách chính xác, hỗ trợ các ứng dụng như phân loại thảm thực vật, phân biệt các loại đất, và nhận diện các loại khoáng sản.
  • Tăng độ chi tiết trong phân tích: Ảnh đa phổ giúp người dùng nhận diện những chi tiết mà ảnh quang học thông thường không thể cung cấp. Ví dụ, trong nông nghiệp, dải phổ cận hồng ngoại giúp đánh giá tình trạng sức khỏe cây trồng. Trong khảo cổ học, nó cho phép nhận diện những cấu trúc ẩn dưới bề mặt đất nhờ vào các sự thay đổi nhỏ trong lớp đất hoặc thực vật.
  • Phát hiện sự thay đổi và đánh giá môi trường: Ảnh đa phổ giúp theo dõi các thay đổi nhỏ trên bề mặt Trái Đất qua các thời kỳ, từ đó cung cấp dữ liệu quan trọng cho nghiên cứu môi trường. Những thay đổi như suy giảm rừng, xói mòn đất, ô nhiễm nước và tác động của biến đổi khí hậu có thể được phát hiện và đánh giá kịp thời nhờ vào công nghệ ảnh đa phổ.
  • Phân tích sức khỏe thực vật và cảnh quan: Với ảnh đa phổ, sức khỏe thực vật có thể được giám sát dễ dàng thông qua các chỉ số thực vật như NDVI (Normalized Difference Vegetation Index). Điều này hỗ trợ nông dân và các nhà quản lý môi trường đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác về các biện pháp cải thiện năng suất cây trồng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
  • Hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả: Trong các tình huống như cứu hộ hoặc quản lý thiên tai, ảnh đa phổ có thể cung cấp thông tin tức thời về điều kiện môi trường và giúp xác định vị trí người gặp nạn. Khả năng cung cấp thông tin đa chiều giúp tăng tốc quá trình ra quyết định và cải thiện hiệu quả của các hoạt động cứu trợ.
  • Tăng cường khả năng phát hiện ngụy trang và phát hiện vật thể ẩn: Trong an ninh và quân sự, ảnh đa phổ có thể giúp phát hiện các vật thể bị ngụy trang, vì vật liệu khác nhau có phản xạ phổ khác biệt ngay cả khi nhìn bề ngoài giống nhau. Điều này giúp cải thiện khả năng nhận diện mục tiêu trong các tình huống chiến đấu hoặc tuần tra biên giới.

>>>Xem thêm: Vệ tinh viễn thám là gì? Ứng dụng trong thực tế

ảnh đa phổ là gì
Hình ảnh đa phổ minh họa ứng dụng trong phân tích môi trường

Những ứng dụng của ảnh đa phổ trong  thực tế

Ảnh đa phổ có nhiều ứng dụng thực tiễn trong các lĩnh vực khác nhau nhờ khả năng cung cấp thông tin chi tiết về đặc tính của các vật thể qua nhiều dải phổ ánh sáng. Dưới đây là một số ứng dụng nổi bật:

  • Khảo sát địa hình và xây dựng bản đồ: Ảnh đa phổ cung cấp dữ liệu chi tiết về các yếu tố địa hình như độ cao, độ dốc và hướng sườn. Thông tin từ ảnh đa phổ giúp tạo ra các mô hình số độ cao (DEM) với độ chính xác cao, hỗ trợ lập bản đồ địa hình và quy hoạch xây dựng.
  • Nông nghiệp thông minh: Ảnh đa phổ giúp theo dõi tình trạng sức khỏe cây trồng bằng cách phân tích độ xanh của lá và tình trạng đất. Các dải phổ cận hồng ngoại thường được dùng để phát hiện những dấu hiệu sớm của bệnh cây, stress nhiệt hoặc thiếu dinh dưỡng, từ đó tối ưu hóa quá trình tưới nước và bón phân.
  • Giám sát môi trường: Công nghệ này giúp kiểm soát chất lượng nước, phân loại rừng và giám sát diễn biến đất ngập nước. Ảnh đa phổ có thể phát hiện sự thay đổi về mật độ thực vật, mức độ ô nhiễm nước, và thậm chí là sự xâm lấn của các loài cây không mong muốn.
  • Khảo cổ học: Trong khảo cổ học, ảnh đa phổ giúp khám phá các di tích bị chôn vùi hoặc các dấu vết còn sót lại dưới bề mặt đất. Nhờ vào khả năng phản xạ ánh sáng khác nhau của các lớp đất đá, ảnh đa phổ có thể phát hiện những cấu trúc nhân tạo hoặc các mảnh vỡ khảo cổ mà mắt thường không thể nhận thấy.
  • Quân sự và an ninh: Ảnh đa phổ giúp phát hiện các mục tiêu ẩn hoặc ngụy trang, do các vật liệu khác nhau phản xạ ánh sáng theo những cách khác nhau. Nó còn hỗ trợ trong việc giám sát các khu vực rộng lớn, phát hiện thay đổi bất thường có thể liên quan đến hoạt động của con người.
  • Y tế và nghiên cứu sinh học: Trong y tế, ảnh đa phổ được sử dụng để phát hiện các khối u hoặc theo dõi vết thương, nhờ vào khả năng phát hiện những biến đổi nhỏ về màu sắc và kết cấu của mô cơ thể. Trong nghiên cứu sinh học, nó giúp theo dõi sự phát triển và trạng thái của thực vật, động vật và các hệ sinh thái.
  • Nghiên cứu đại dương: Ảnh đa phổ cũng được ứng dụng để theo dõi chất lượng nước biển, phát hiện tảo độc hại hoặc các rặng san hô bị suy giảm, hỗ trợ bảo tồn các hệ sinh thái biển quan trọng.

Với sự phát triển của công nghệ, ảnh đa phổ đang trở thành một công cụ không thể thiếu trong nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn, mang lại các giải pháp hiệu quả và chính xác cho nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống. Với những thông tin chi tiết trên đây, mong rằng bạn đọc đã nắm được khái niệm ảnh đa phổ là gì và những ứng dụng của chúng. Theo dõi trang web Việt Thanh Group để cập nhật thêm nhiều thông tin chi tiết bổ ích khác. 

>>>Xem thêm: Dữ liệu ảnh viễn thám là gì? Ứng dụng trong Trắc địa – Bản đồ

Thẻ:
Chia sẻ bài đăng này
(0)
lượt đánh giá

Bài viết cùng chủ đề

Review

0/5

0 đánh giá

Hiện tại không có đánh giá nào.