Ảnh viễn thám là kết quả thu được từ vệ tinh viễn thám về một đối tượng cụ thể bằng cách sử dụng thiết bị đo thông qua những tác động gián tiếp vào đối tượng cần nghiên cứu. Hiện nay, ảnh viễn thám được ứng dụng nhiều trong hoạt động quản lý nhà nước. Cùng Việt Thanh tìm hiểu ảnh viễn thám là gì? Nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng ảnh viễn thám trong thực tế.
>>> Xem thêm: Máy GNSS RTK hỗ trợ thu thập ảnh viễn thám hiệu quả
Ảnh viễn thám là gì?
Ảnh viễn thám là kết quả thu được từ các bộ cảm biến (sensor) đặt trên thiết bị thu. Nó là những bức ảnh số thể hiện các sự vật, hiện tượng trên bề mặt Trái Đất. Dữ liệu nhận từ vệ tinh cần truyền tải đến Trái Đất từ vệ tinh hoạt động quỹ đạo suốt thời gian sống của nó.
Những dữ liệu ảnh viễn thám sẽ được các cơ quan có thẩm quyền quản lý và lưu trữ. Từ đó giúp cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu hiệu quả nhất và đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.
Ảnh viễn thám được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống hiện đại như địa lý, khả sát đất đai, gám sát biến đổi khí hậu, cùng các ngành khoa học liên quan đến trái đất…. Ngoài ra, trong quân sự, tình báo, thương mại, kinh tế… người ta cũng sử dụng dảnh viễn thám để theo dõi các biến động và đình hướng được sự phát triển trong thời gian tới.
Để có được những bức ảnh viễn thám giá trị, người ta sẽ sử dụng đến vệ tinh nhân tạo có gắn các bộ cảm biến hoặc máy bay không người lái như máy bay Máy bay UAV (Unmanned Aerial Vehicle) có ứng dụng thu phát tín hiệu từ hệ thống định vị toàn cầu GNSS, các thiết bị GNSS RTK để thu ảnh viễn thám.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết cấu tạo của máy bay không người lái
Nguyên lý hoạt động của ảnh viễn thám là gì?
Về cơ bản sự vật, hiện tượng nhận được nguồn năng lượng (1) sau đó hấp thụ một phần và phản xạ hay bức xạ lại nguồn năng lượng đó (2) và trả kết quả về cho thiết bị thu sau đó các thiết bị thu gửi lại số liệu, tín hiệu thu nhận được cho phần mềm, trạm điều khiển, máy tính chuyên dụng dưới mặt đất để phân tích, xử lý và đưa ra ứng dụng (3).
Viễn thám bao gồm 2 loại chính, đó là:
Viễn thám thụ động
Viễn thám thụ động hiểu đơn giản là sử dụng nguồn năng lương chính là ánh sáng Mặt Trời. Toàn bộ giá trị phản xạ của vật thể dưới ánh sáng mặt trời sẽ được hệ thống ghi lại. Lúc này mặt trời vừa làm nhiệm vụ phản chiếu lại vừa hấp thu đối tượng. Hệ thống chỉ có thể hoạt động và tiếp nhận thông tin khi mặt trời chiếu sáng xuống mặt đất vào ban ngày.
Viễn thám chủ động
Viễn thám chủ động là gì? Viễn thám chủ động hiểu đơn giản là hệ thống sử dụng nguồn năng lượng phản chiếu do con người tạo ra và được gắn trực tiếp vào vệ tinh hoặc thiết bị bay. Nguồn năng lượng phản chiếu này có thể là dải phổ điện tử, rada, hồng ngoại… Việc lựa chọn nguồn năng lượng nào cho thích hợp còn tùy thuộc vào khu vực cần khảo sát.
Ưu điểm của viễn thám chú động là có thể làm việc được ở mọi hoàn chảnh, mọi điều kiện thời tiết và ở bất cư thời điểm nào trong ngày mà không phải quan tâm đến mặt trời.
>>> Xem thêm: FPV là gì? Tìm hiểu về FPV Drone, UAV FPV và Máy bay FPV
Ảnh viễn thám được ứng dụng như thế nào trong thực tiễn?
Trong thực tế hiện nay, ứng dụng của ảnh viễn thám là gì? Hiện nay, công nghệ viễn thám kết hợp với hệ thông tin địa lý (GIS) được sủ dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Có thể kể đến như:
Quản lý tài nguyên đất
Từ các dữ liệu có được trên ảnh viễn thám để thành lập bản đồ và theo dõi biến động của các nhóm đất, tình trạng sử dụng đất, lập bản đồ thổ nhưỡng, nghiên cứu tình trạng xói mòn, thoái hóa đất, sa mạc hóa,.… Đây là cơ sở để có được biện pháp sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất lâu dài.
Giám sát và quản lý tài nguyên nước
Ứng dụng ảnh viễn thám để thành lập bản đồ phân bố mạng lưới thủy văn, bản đồ phân bố nước ngầm, theo dõi biến động lòng sông, giám sát chất lượng nước, … Từ đó có những phương án để bảo vệ và sử dụng nguồn nước hiệu quả
Theo dõi tài nguyên và môi trường biển
Sử dụng ảnh viễn thám để thành lập bản đồ giám sát các hệ sinh thái nhạy cảm ở môi trường nước mặm như rừng ngập mặn, vùng đất ngập nước, rạn san hô; theo dõi biến động đường bờ; theo dõi tràn dầu; thủy triều …
Theo dõi biến động tài nguyên rừng
Sử dụng ảnh viễn thám để phân loại, kiểm kê rừng, đánh giá trữ lượng, sinh khối, theo dõi diễn biến diện tích rừng, theo dõi cháy rừng, … Từ cơ sở đó để hình thành nên những phương án bảo vệ, khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên rừng hợp lý.
>>>Xem thêm: Sử dụng ảnh viễn thám theo dõi tài nguyên rừng
Ứng dụng ảnh viễn thám trong nông nghiệp
Dựa trên những thông tin có được từ ảnh viễn thám sẽ giúp nhà quản lý phân loại và theo dõi biến động sử dụng đất nông nghiệp, theo dõi những biến động của mùa màng như khả năng sinh trưởng, năng suất mỗi mùa vụ, lịch gieo trồng, sâu bệnh,… Trên cơ sở này để hình thành những biện pháp ứng phó kịp thời, có biện pháp sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả nhất.
Sử dụng ảnh viễn thám để nghiên cứu địa chất
Từ những thông tin mà ảnh viễn thám cung cấp sẽ tiến hành thành lập bản đồ địa chất, bản đồ phân bố khoáng sản chi tiết, bản đồ mạch nước ngầm… Đây là điều kiện cần để có thể có những biện pháp tích hợp trong quản lý và khai thác tài nguyên.
Ứng dụng viễn thám trong giám sát biến đổi khí hậu
Ảnh viễn thám cung cấp những thông tin cụ thể liên quan đến biến đổi khí hậu như tình hình thiên tai, hạn hán, lũ quét, cháy rừng, ngập lụt sạt lở cụ thể ở từng khu vực… Từ đó đưa ra được những cảnh báo giúp hạn chế tình hình thiệt hại về người và của do biến đổi khi hậu gây ra.
Ứng dụng trong quản lý đô thị
Ứng dụng thông tin của ảnh viễn thám trong quản lý, theo dõi sự thay đổi của cơ sở hạ tầng đô thị, theo dõi biến động đô thị, quy hoạch đô thị, nghiên cứu hiện tượng đảo nhiệt đô thị, …
Ứng dụng của ảnh viễn thám vào đời sống xã hội hiện nay rất đa dạng. Hiểu được khái niệm ảnh viễn thám là gì cùng nguyên lý hoạt động sẽ giúp nhà quản lý không gặp khó khăn trong việc ứng dụng thông tin.
Nếu quý bạn đọc có băn khoăn liên quan đến ảnh viễn thám hoặc những thiết bị sử dụng trong viễn thám và cần thuê khảo sát địa hình bằng flycam hãy liên hệ hotline của Việt Thanh 0972.819.598 để được tư vấn.
Xem thêm: dịch vụ khảo sát địa hình bằng Flycame
Be the first to review “Ảnh viễn thám là gì? Nguyên lý hoạt động và ứng dụng cụ thể”