Cao độ trong xây dựng là gì? Phương pháp và cách đo cao độ chuẩn nhất

Cao độ trong xây dựng đóng vai trò quan trọng trong khu vực chuẩn bị thi công xây dựng. Vậy đo cao độ trong xây dựng là gì? Vai trò và cách đo cao độ như thế nào đúng chuẩn? Bài viết sau, Việt Thanh Group sẽ cung cấp thông tin chi tiết!

Trong xây dựng, cao độ thường được sử dụng để xác định các thông số quan trọng như độ nghiêng, độ dốc, và độ chệch của các bảng đồ đo đạc và kế hoạch xây dựng. Điều này giúp đảm bảo rằng công trình sẽ đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật và an toàn một cách chính xác.

1. Cao độ trong xây dựng là gì?

Cao độ trong xây dựng còn có tên khác là “cốt” công trình (cos). Cao độ là nghiên cứu và đo đạc chi tiết độ cao, độ dốc, hướng dốc của khu vực chuẩn bị xây dựng.

Đo đạc cao độ rất quan trọng trong xây dựng. Chỉ số này có ảnh hưởng đến tất cả thiết kế công trình, đảm bảo vấn đề thi công, quy hoạch diễn ra thuận lợi, đúng tiến độ. 

Sau khi có chỉ số cao độ, người dùng mới có thể thiết kế được các công trình nhà ở, quy hoạch được các công trình phụ trợ: hệ thống giao thông, cống thoát nước, hệ thống đường ống… Điều này đảm bảo hiệu quả chống ngập úng, bố trí quy hoạch phù hợp.

Cao độ trong xây dựng chi tiết: Cao độ trong xây dựng là khoảng cách tính từ mặt phẳng làm chuẩn (Ví dụ như sàn tầng 1) đến một vị trí khác (cao hoặc thấp hơn). Cao độ được tính bằng mét, độ chính xác lấy đến 3 chữ số sau dấu phẩy. Ký hiệu của cao độ là hình tam giác đều, nửa trắng nửa đen có chú thích số bên trên. Mặt chuẩn được quy định có cao độ là ±0.000. Các vị trí cao hơn sàn chuẩn sẽ có cao độ dương, các vị trí thấp hơn mức chuẩn là cao độ âm.

Trong công tác khảo sát, cao độ giúp thể hiện độ cao của vị trí cần đo, giúp vẽ các bản đồ trong không gian 3 chiều, đường đồng mức…. Trong xây dựng, cao độ là chỉ số bắt buộc phải có. Khi có chỉ số cao độ chính xác, chúng ta mới có thể thiết kế được các công trình nhà ở, quy hoạch được các công trình phụ trợ: hệ thống giao thông, cống thoát nước, hệ thống đường ống… Từ đó giúp tăng cường hiệu quả chống ngập úng, bố trí quy hoạch phù hợp với địa hình.

2. Đo cao độ để làm gì?

Việc đo cao độ trong xây dựng không chỉ giúp đảm bảo tính chính xác và an toàn của công trình mà còn hỗ trợ quá trình quản lý dự án và kiểm soát chất lượng công việc. Dưới đây là một số ứng dụng chính của việc đo cao độ trong lĩnh vực xây dựng:

• Thiết kế công trình: Khi lập kế hoạch và thiết kế một công trình xây dựng, việc đo cao độ giúp xác định vị trí và độ cao của các phần cấu trúc, đảm bảo rằng chúng được đặt đúng vị trí so với mặt đất và các phần khác của công trình.
• Kiểm tra độ nghiêng và độ dốc: Đo cao độ giúp kiểm tra và xác định độ nghiêng và độ dốc của các phần của công trình. Điều này quan trọng để đảm bảo tính ổn định và an toàn của công trình.
• Xác định độ chênh: Cao độ được sử dụng để xác định sự chênh lệch giữa các điểm trên bản đồ đo đạc và thực tế, giúp kiểm soát chất lượng xây dựng và điều chỉnh nếu cần thiết.
• Lập bản đồ địa hình: Trong quá trình xây dựng, đo cao độ cũng được sử dụng để lập bản đồ địa hình, đặc biệt là khi cần xác định độ cao của đất đai tại các điểm khác nhau.
• Quản lý dự án: Việc theo dõi cao độ trong quá trình xây dựng giúp quản lý dự án đảm bảo rằng các công đoạn được thực hiện đúng theo kế hoạch và đạt đến độ chính xác mong muốn.
• Phân loại đất đai: Đo cao độ cũng có thể được sử dụng để phân loại đất đai, đặc biệt là khi cần xác định độ cao của lớp đất, đá, hoặc các loại vật liệu xây dựng khác.
• Kiểm soát chất lượng xây dựng: Cao độ thường được sử dụng để kiểm soát chất lượng xây dựng và đảm bảo rằng các công việc xây dựng được thực hiện đúng theo kế hoạch.
• An toàn công trình: Hiểu rõ về cao độ là quan trọng để đảm bảo an toàn trong quá trình xây dựng, đặc biệt là đối với các công trình cao hoặc có độ nghiêng lớn.

3. Cách tính và ký hiệu cao độ trong xây dựng:

Việt Thanh Group xin được tổng hợp cách tính cũng như ký hiệu cụ thể của cao độ được quy định trong khi xây dựng công trình. Từ đó giúp chúng ta có được cái nhìn tổng quát về việc tiến hành đo cao độ công trình – Một bước vô cùng quan trọng trong quy hoạch.

Cách tính độ cao trong xây dựng: Khi tiến hành đo đạc địa hình quy hoạch, cao độ sẽ là khoảng cách lấy mặt phẳng làm chuẩn đến vị khác trên cùng mảnh đất đó (có thể cao hơn hoặc thấp hơn). Cao độ trong xây dựng được tính theo đơn vị mét (m). Kết quả chuẩn cuối cùng được lấy đến 3 chữ số sau dấu phẩy thập phân.

Quy định ký hiệu của cao độ: Quy định ký hiệu của cao độ trong xây dựng là hình tam giác đều có nửa trắng và nửa đen kèm số chú thích bên trên. Trước con số kết quả đo chiều cao mặt bằng công trình có thêm dấu (+) hoặc dấu (-). Ký hiệu (+) thể hiện cao độ dương có vị trí cao hơn mức độ chuẩn. Ký hiệu (-) thể hiện cao độ âm có vị trí thấp hơn mức độ chuẩn.

4. Cách đo cao độ trong xây dựng chính xác

Ngoài nắm rõ được cao độ trong xây dựng là gì, chúng ta còn cần hiểu được phương pháp đo cao độ bằng các thiết bị chuyên dụng. Hiện nay, máy thủy bình là thiết bị đo lường cao độ trong xây dựng chuẩn xác nhất và được sử dụng phổ biến. Ngoài ra, máy toàn đạc

4.1. Cách đo cao độ bằng máy thủy bình

Xem chi tiết bài viết: Hướng dẫn đo cao độ bằng máy thủy bình

Đo cao độ bằng máy thủy bình là một phương pháp truyền thống được sử dụng trong lĩnh vực đo đạc địa hình. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách đo cao độ bằng máy thủy bình:

Bước 1: Chuẩn bị thiết bị

• Máy thủy bình: Đảm bảo máy thủy bình của bạn là mới, không bị nứt và có độ chính xác cao.
• Dụng cụ đo đạc: Một số thiết bị như mia máy thủy bình, chân máy để hỗ trợ công tác đo đạc.

Bước 2: Đặt máy thủy bình:

• Chọn điểm đo đạc: Chọn một điểm mà bạn muốn đo đạc cao độ.
• Đặt máy thủy bình: Đặt máy thủy bình trên chân máy ở điểm cần đo đạc. Đảm bảo rằng thiết bị ở vị trí chắc chắn và không bị rung lắc.

Bước 3: Đo cao độ bằng máy thủy bình

• Đặt mia: Một người đi mia máy thủy bình
• Đọc cao độ: Đọc giá trị cao độ trên máy. Đây sẽ là cao độ tại điểm đó tới một điểm tham chiếu khác.
• Ghi lại dữ liệu: Ghi lại cao độ và thông tin về điểm đo đạc, bao gồm tên điểm, thời gian và bất kỳ thông tin khác có thể quan trọng.

Bước 4: Di chuyển đến các điểm khác (nếu cần):

Nếu bạn cần đo đạc ở nhiều điểm khác nhau, di chuyển máy thủy bình và lặp lại quy trình từ bước 2.

Lưu ý quan trọng:

• Luôn kiểm tra và đảm bảo rằng máy thủy bình của bạn là đủ chính xác trước khi sử dụng.
• Đảm bảo mia và máy thủy bình đều ổn định và không chuyển động khi bạn đang đo đạc.
• Lưu ý đến các yếu tố tác động đến mực nước như gió, sóng, hoặc dòng chảy, vì chúng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của quá trình đo đạc.

Tham khảo thêm: So sánh máy thủy bình tự động và thủy bình điện tử – Loại nào tốt?

4.2. Cách đo cao độ bằng máy toàn đạc

Máy toàn đạc điện tử có chức năng đo cao độ. Cách đo cao độ của mỗi dòng máy toàn đạc như: cách đo cao độ bằng máy toàn đạc Topcon, cách đo cao độ bằng máy toàn đạc Nikon, Hi-Target, Satlab… sẽ khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung sẽ cao gồm các bước cơ bản:

Thiết lập máy toàn đạc:

• Bật máy toàn đạc và kiểm tra màn hình để đảm bảo nó hoạt động đúng.
• Điều chỉnh hướng để đảm bảo máy được đặt ngang và chính xác.

Lập kế hoạch đo: Xác định các điểm đo và lập kế hoạch vị trí của máy toàn đạc để đảm bảo đo được toàn bộ diện tích cần thiết.

Đặt góc và hướng mục tiêu:

• Đo góc và hướng mục tiêu bằng cách sử dụng máy toàn đạc.
• Hướng máy về mục tiêu cần đo và điều chỉnh góc theo hướng mong muốn.

Đo cao độ bằng máy toàn đạc:

• Đo khoảng cách từ máy toàn đạc đến mục tiêu.
• Ghi lại dữ liệu đo được trên máy toàn đạc.

Lưu trữ dữ liệu và xử lý:

• Lưu trữ dữ liệu đo được và chuyển chúng về máy tính để xử lý sau này.
• Tính toán cao độ dựa trên dữ liệu đo được và các thông số liên quan khác.

Kiểm tra: Kiểm tra lại dữ liệu để đảm bảo chính xác.

Lưu ý:

• Điều kiện thời tiết: Đảm bảo điều kiện thời tiết tốt để có kết quả đo đạc chính xác.
• Điều chỉnh máy: Thực hiện điều chỉnh máy toàn đạc trước khi bắt đầu công việc để đảm bảo độ chính xác.
• An toàn: Luôn tuân thủ các quy tắc an toàn khi sử dụng máy toàn đạc.

Hãy nhớ rằng việc đo cao độ bằng máy toàn đạc hay bằng máy thủy bình yêu cầu sự chuyên nghiệp và kỹ năng, và việc này thường được thực hiện bởi các chuyên gia đo đạc trong lĩnh vực xây dựng và địa chính. Bài viết đã tổng hợp thông tin về đo cao độ trong xây dựng, hy vọng những thông tin trên hữu ích với bạn đọc.