Quan trắc công trình là gì và tầm quan trọng

Quan trắc công trình là quá trình quan trọng trong lĩnh vực xây dựng, bao gồm việc đo đạc, ghi nhận và phân tích các thông số kỹ thuật và môi trường của một công trình xây dựng. Mục đích chính của quan trắc là đảm bảo chất lượng công trình, giám sát tiến độ xây dựng và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật. Hãy cùng Việt Thanh Group tìm hiểu về quan trắc công trình là gì.

>> Tham khảo máy GPS 2 tần hỗ trợ công tác đo đạc

Định nghĩa và các phương pháp quan trắc công trình là gì

Quan trắc công trình bao gồm việc đo đạc các thông số kỹ thuật như chiều dài, diện tích, khối lượng vật liệu, độ chính xác của các cấu kiện xây dựng như móng, cột, sàn, vách ngăn và các yếu tố khác. Ngoài ra, nó còn đo lường môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất không khí, độ bền vật liệu để đánh giá tác động của môi trường lên công trình.

Phương pháp thực hiện

Các phương pháp thường được sử dụng trong quan trắc công trình bao gồm:

Đo đạc bằng thiết bị: Sử dụng các thiết bị đo lường chuyên dụng như máy laser, thước đo laser, thiết bị đo độ rung, máy đo độ ẩm, v.v.
Quan trắc từ xa: Sử dụng công nghệ GPS và máy bay không người lái (drone) để đo lường các thông số không tiếp cận dễ dàng hoặc không an toàn cho con người.
Phân tích số liệu và báo cáo: Dữ liệu thu thập được phân tích và tổng hợp để đưa ra các báo cáo chi tiết về tình trạng công trình và các khuyết điểm cần được sửa chữa.

Công cụ hỗ trợ công tác đo đạc bản đồ như máy GPS RTK, máy toàn đạc điện tử đang được cung cấp ở Việt Thanh. Một số thương hiệu nổi bật của máy GPS RTK như máy GNSS RTK Hi-Target, máy GNSS RTK Satlab….

>>>Xem thêm: Dự toán quan trắc lún

Quy định về quan trắc công trình trong quá trình khai thác và sử dụng

Quan trắc công trình là một hoạt động cực kỳ quan trọng trong quá trình xây dựng và bảo trì công trình xây dựng. Đặc biệt, trong giai đoạn khai thác và sử dụng, quan trắc đóng vai trò cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn và bền vững của công trình. Dưới đây là những điều cần biết về quy định và phương pháp thực hiện quan trắc công trình trong quá trình này.

Đối tượng và trường hợp bắt buộc quan trắc

Theo quy định tại Nghị định 06/2020/NĐ-CP:

Các công trình quan trọng quốc gia, và khi xảy ra sự cố có thể dẫn tới thảm họa: Đây là trường hợp cần thiết phải thực hiện quan trắc để phòng ngừa và xử lý sự cố kịp thời.
Công trình có dấu hiệu lún, nghiêng, nứt và các dấu hiệu bất thường khác có khả năng gây sập đổ công trình: Những dấu hiệu này thường là dấu hiệu tiên đoán cho sự suy yếu của cấu trúc công trình và cần được theo dõi chặt chẽ.
Theo yêu cầu của chủ đầu tư, chủ sở hữu hoặc người quản lý sử dụng: Khi các bên liên quan yêu cầu, quan trắc cũng phải được thực hiện để đảm bảo các yêu cầu cụ thể của họ.

Nội dung quan trắc

Quan trắc trong quá trình khai thác, sử dụng công trình bao gồm:

Các vị trí quan trắc: Xác định rõ các điểm cần quan trắc trên công trình.
Thông số quan trắc: Các thông số cụ thể được đo và ghi nhận như biến dạng nghiêng, lún, nứt, võng, và các thông số khác liên quan đến tính an toàn và vận hành của công trình.
Giá trị giới hạn: Các giá trị được quy định để so sánh và đánh giá kết quả quan trắc, đảm bảo rằng công trình hoạt động trong các điều kiện an toàn.

Phương pháp thực hiện quan trắc

Các phương pháp quan trắc bao gồm:

Quan trắc lún: Đo lường sự thay đổi cao độ của các phần của công trình, thường được thực hiện bằng phương pháp đo cao hình học, đo cao lượng giác, hoặc đo cao thủy tĩnh.
Quan trắc ngang: Đo lường sự dịch chuyển ngang của công trình, thường sử dụng phương pháp hướng chuẩn, đo góc – cạnh, hoặc các phương pháp tam giác.
Quan trắc nghiêng: Đo lường độ nghiêng của công trình, thông qua phương pháp tọa độ, đo góc ngang, đo góc nhỏ, hoặc các phương pháp khác phù hợp.

Trách nhiệm và yêu cầu đối với nhà thầu và chủ đầu tư

Nhà thầu quan trắc: Phải lập phương án quan trắc chi tiết và phù hợp với từng công trình, bao gồm cả phương pháp đo, thiết bị sử dụng, sơ đồ bố trí mốc quan trắc, và tổ chức thực hiện.
Chủ đầu tư và người quản lý: Cần đảm bảo rằng các kết quả quan trắc được đánh giá kịp thời và các biện pháp an toàn và bảo trì được áp dụng khi cần thiết.

Quản lý và đánh giá kết quả

Kết quả quan trắc cần được tổng hợp, đánh giá và báo cáo đến các bên liên quan, đặc biệt là chủ đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Các biện pháp cần được đưa ra nếu có bất thường hoặc vượt quá giới hạn cho phép để đảm bảo an toàn vận hành và sử dụng công trình.

Ngoài ra, Việt Thanh Group có dịch vụ cho thuê thiết bị đo đạc uy tín.

>>>Xem thêm: Mẫu báo cáo quan trắc lún công trình

Ý nghĩa và lợi ích của quan trắc công trình

Đảm bảo chất lượng và an toàn: Quan trắc giúp xác định và điều chỉnh kịp thời các sai sót trong quá trình xây dựng, từ đó nâng cao chất lượng công trình và giảm thiểu nguy cơ tai nạn lao động.

Đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật: Thông qua quan trắc, các nhà thầu và các bên liên quan có thể đảm bảo rằng công trình tuân thủ đúng các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật, tránh các vấn đề pháp lý và tài chính có thể phát sinh.

Giám sát tiến độ và tối ưu hóa chi phí: Việc quan trắc thường đi đôi với giám sát tiến độ xây dựng, giúp nhà đầu tư và chủ đầu tư có thể tối ưu hóa chi phí và thời gian triển khai dự án một cách hiệu quả.

Ví dụ thực tế về quan trắc công trình

Một ví dụ điển hình về việc áp dụng quan trắc công trình là trong việc xây dựng cầu đường bộ. Quan trắc được thực hiện từ giai đoạn thiết kế để đo lường môi trường địa lý, thiết kế các phương án địa kỹ thuật, đến việc giám sát xây dựng để đảm bảo các yếu tố như cường độ vật liệu, độ nén, và đảm bảo độ bền kỹ thuật của công trình.

>>>Xem thêm: Quy trình quan trắc lún công trình

Quan trắc công trình là một phần không thể thiếu trong quy trình xây dựng mà mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho cả các chủ đầu tư, nhà thầu và cộng đồng. Bằng cách thực hiện các phương pháp quan trắc một cách chính xác và hệ thống, các chuyên gia có thể đưa ra các quyết định hợp lý và đảm bảo công trình được hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng, từ đó mang lại giá trị lâu dài và bền vững cho các dự án xây dựng.