Máy thủy bình có thể đo khoảng cách không? Cách đo khoảng cách bằng máy thủy bình như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Việt Thanh Group nhé!
Máy thủy bình có đo được khoảng cách không?
Máy thủy bình là một trong những thiết bị được đưa vào trong công tác nhằm nâng cao hiệu suất làm việc và tiết kiệm thời gian, sức lực cũng như nhân công trong ngành trắc địa. Ngoài tính năng đo góc cao, đo góc hoặc so sánh giữa hai điểm, máy thủy bình còn có thể đo khoảng cách ở nhiều loại địa hình khác nhau với mức độ chính xác cao đến từng mm.
Nhờ vào hệ thống khắc chỉ chữ thập, tất cả những dòng máy trắc địa đều được ứng dụng để đo khoảng cách. Máy thủy bình cũng vậy, tính năng đo khoảng cách bằng thiết bị này nhằm xác định khoảng cách từ máy tới mia trong phạm vi sai số lớn.
Chính vì thế, dùng máy thủy bình đo khoảng cách sẽ giúp giảm thiểu sai số đo góc. Bởi máy thủy bình cho phép người dùng có thể thực hiện những góc đo cao độ.
Phân loại máy thủy bình
Hiện nay, máy thủy bình được phân loại theo nguyên lý hoạt động, theo độ chính xác hoặc theo hãng sản xuất
Dựa theo nguyên lý hoạt động, máy thủy bình được chia làm 2 loại là tự động và điện tử. Đây là hai dòng máy có sự khác biệt hoàn toàn.
- Máy thủy bình tự động: Để đo được khoảng cách, người dùng phải sử dụng các thao tác truyền thống để có được số liệu như đọc số trên mia bằng mắt, ghi chép số liệu vào sổ, tính toán thủ công các số liệu thu thập được. Các dòng máy nổi bật bao gồm: Leica NA720, Topcon AT – B4A, Nikon AX – 2S, Nikon AC – 2S, v.v
- Máy thủy bình điện tử: Dòng máy này được thiết kế hiện đại bằng cách đọc mia bằng tia hồng ngoại, số được hiển thị trên màn hình LCD và số liệu được lưu trữ trong thẻ nhớ của máy sau đó được xử lý bằng máy tính. Các dòng máy nổi bật có thể kể đến như: Leica Sprinter 150M,…
Dựa theo độ chính xác, máy thủy bình được chia làm 3 loại. Để nhận biết 3 loại này dựa vào sự khác nhau của độ chính xác trên 1km đo lặp.
- Máy thủy bình có độ chính xác thấp: 2.0mm – 2.5mm/km. Những dòng máy thuộc loại này thường được sử dụng trong phạm vi công trình nhỏ bởi tính chính xác của nó không cao như: Leica NA 720, Topcon AT- G4, Nikon AX- 2S…
- Máy thủy bình có độ chính xác trung bình: 1.0mm – 2.0mm/km. Các dòng máy loại này có thể kể đến như: Leica NA728, Topcon DL101C,…
- Máy thủy bình có độ chính xác cao: 1.0mm/km. Thiết bị loại này là tiên tiến nhất và được sử dụng trong các công trình quy mô vừa và lớn mang đến kết quả đo chính xác cao, hạn chế được sai số.
Dựa theo hãng sản xuất, máy thủy bình có thể được chia như sau:
Tham khảo: Máy thủy bình nào tốt?
Cách đo khoảng cách bằng máy thủy bình
Để tính toán được khoảng cách bằng máy thủy bình, người dùng cần thực hiện theo một quy trình đo cụ thể và biết cách đọc mia trên máy. Dưới đây, Việt Thanh Group sẽ đưa ra quy trình đo và hướng dẫn bạn đọc mia trên máy thủy bình.
Quy trình thực hiện đo khoảng cách bằng máy thủy bình
Quy trình thực hiện đo khoảng cách bằng máy thủy bình cũng vô cùng đơn giản. Các kỹ sư thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Chọn vị trí đặt máy thủy bình
Kỹ sư có thể đặt máy tại vị trí bất kỳ ở nơi cần đo đạc, đặc biệt là những nơi có nền bằng phẳng để tránh tốn thời gian vào việc cân chỉnh.Tốt nhất là nên đặt máy cao hơn vị trí của mốc gốc để có thể truyền cao
Bước 2: Cân máy thủy bình
Kỹ sư cần phải đảm bảo vị trí đặt máy thủy bình ở nơi địa hình chắn chắn, không bị sụt lún để đảm bảo độ chính xác cao. Chân máy được đặt một cách ngang bằng nhất. Đặt bọt thủy trên máy sao cho nó nằm trên vị trí đường thẳng đi qua 2 ốc trên máy. Đưa bọt nước vào vị trí cân bằng bằng cách vặn 2 ốc trên đế máy cùng chiều sau đó dùng ốc thứ 3 để điều chỉnh bọt nước này vào vị trí cân bằng .
Bài viết liên quan: Hướng dẫn cân chỉnh bọt thủy máy thủy bình
Bước 3: Tiến hành đo đạc
Người dùng ngắm vào mia để tiến hành đo đạc. Người dùng tiến hành điều quang sao cho hình ảnh mia trong ống ngắm cho hình ảnh rõ nét nhất.
Bước 4: Tính khoảng cách
Gọi số đọc chỉ trên là a, số đọc chỉ dưới là b. Và tính hoảng cách theo công thức: S=(a-b) x 100
Cách đọc mia trên máy thủy bình
Đo khoảng cách bằng máy thủy bình là dựa vào số đọc chỉ trên và chỉ dưới của máy trên vạch khắc trên mia để đưa ra con số chiều dài giữa điểm trên địa hình thực tế. Sau đây Việt Thanh Group sẽ hướng dẫn cho bạn cách đọc mia chuẩn nhất để có thể tính toán được khoảng cách khi đo bằng máy thủy chuẩn.
Để biết cách đọc mia máy thủy bình, người dùng phải dựa vào lưới chữ thập và mia máy thủy bình. Cấu tạo của lưới chữ thập gồm 3 loại dây trên, giữa và dưới, tạo thành một hệ lưới. Lưới chữ thập sẽ giúp người dùng đọc được các chỉ số trên, giữa và dưới của mia thủy chuẩn.
Thông thường, khi cách đọc mia máy thủy bình chuẩn, người ta chỉ đọc chỉ số giữa của mia. Tuy nhiên, các kỹ sư nên đọc luôn cả 3 chỉ số để kiểm tra độ chính xác của chỉ số giữa, đảm bảo kết quả của phép đo khoảng cách bằng máy thủy bình. Theo đó, chỉ số dây giữa được tính bằng tổng chỉ số dây trên và dây dưới chia đôi.
Trên mia địa hình thường có các chữ E. Có hai chữ E sát nhau thì lật ngược nhau (đầu của chữ E thứ 1 sát với cuối chữ E thứ 2). Mỗi chữ E trên mia tương ứng với 5 vạch (5cm), mỗi vạch tương ứng với 1cm (10mm).
Nếu bạn chưa bao giờ tiếp xúc với mia hoặc không học ngành đo đạc thì nhìn thấy mia chỉ đọc được hai số đầu như hình(14, 15, 16..v.v.) không thể đọc được 4 số trên mia.
Hình 3. Ta có số đọc như sau:
- Chỉ giữa: 1600
- Chỉ trên: 1801
- Chỉ dưới: 1407
Theo nguyên lý đo thủy chuẩn hình học thì Số đọc chỉ giữa= (Số đọc chỉ trên + Số đọc chỉ dưới)/2. Nhưng trong quá trình đo luôn tồn tại sai số nên quy phạm quy định của từng cấp hạng có một sai số khác nhau.
Tham khảo thêm bài viết liên quan: Hướng dẫn cách đọc mia
Công thức tính khoảng cách khi đo bằng máy thủy bình
Nguyên lý tính khoảng cách khi đo bằng máy thủy bình như sau:
Ví dụ :
- Số đọc chỉ trên là a
- Số đọc chỉ dưới là b
Thì công thức tính khoảng cách là : S=(a-b)x const
Thông thường hằng số máy người ta sẽ thiết kế Const =100
S = (a-b)x100
Theo hình 3 chúng ta có khoảng cách S=(1801-1407)x100
S=394×100=39.4m
Những người đã có kinh nghiệm đo đạc thì họ đọc số chữ E và khoảng lẻ cũng ra được chính xác khoảng cách bằng cách trực tiếp mà không cần lấy chỉ trên trừ chỉ dưới rồi nhân 100. Còn nếu chưa có nhiều kinh nghiệm thì nên làm theo phương pháp trên.
Một lưu ý quan trọng, do khoảng cách bằng máy thủy chuẩn (hay máy thủy bình) có độ chính xác thấp, khi cần đo cạnh với độ chính xác cao thì bạn nên dùng máy toàn đạc điện tử.
Khoảng cách từ tâm máy tới mia được tính theo công thức: D = (a – b) x100
Trong đó :
D là khoảng cách từ máy tới điểm đặt mia
a là số đọc chỉ trên
b là số đọc chỉ dưới
Ứng dụng nổi bật của thiết bị này chính là bố trí được độ cao thực địa một cách chính xác và đạt độ tin cậy nhất.
Những lưu ý khi đo khoảng cách bằng máy thủy bình
Sử dụng máy thủy bình rất đơn giản, nhưng bạn nên lưu ý một vài điều khi đo khoảng cách bằng máy thủy bình để máy hoạt động tốt hơn và đảm bảo độ chính xác của kết quả.
- Đầu tiên để đo khoảng cách bằng máy thủy bình, người dùng phải nghiên cứu và hiểu rõ về công dụng các phép đo của máy thủy bình bởi máy thủy bình thực hiện được rất nhiều phép đo: đo độ cao, đo góc, đo xa,…
- Tìm hiểu kỹ về mặt thủy chuẩn (độ cao trung bình của mực nước biển được quy ước theo tiêu chuẩn chung quốc tế). Xác định mặt thủy chuẩn trước khi tiến hành đo đạc là điều quan trọng, nó giúp người dùng sử dụng máy thủy bình chính xác và mang lại hiệu quả hơn.
- Xem xét kỹ các phụ kiện của máy thủy bình như: chân và mia để đảm bảo công tác đo đạc diễn ra thuận lợi, hiệu quả
- Lưu ý về điều kiện môi trường, thời tiết: Nếu người dùng đo khoảng cách dưới điều kiện thời tiết khắc nghiệt, bị ảnh hưởng bởi mưa gió thì kết quả đo sẽ bị sai lệch.
Bài viết liên quan: Cách kiểm tra cơ bản để lựa chọn máy thủy bình ưng ý tốt nhất
Mua máy thủy bình chính hãng, giá tốt ở đâu?
Công ty Cổ phần Tập đoàn Việt Thanh là địa chỉ chuyên phân phối và cung cấp máy trắc địa chính hãng giá tốt nhất thị trường. Chúng tôi cam kết các sản phẩm máy thủy bình:
- Chính hãng 100%
- Miễn phí giao hàng
- Chuyển giao công nghệ tận nơi
- Đổi mới nếu sản phẩm có lỗi
- Hỗ trợ kỹ thuật 24/7
- Chính sách trả góp tốt nhất thị trường
- Giá cả phải chăng
Thảm khảo thêm: Các dòng máy thủy bình tại Việt Thanh Group
Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đọc sẽ có thêm kiến thức đo khoảng cách bằng máy thủy bình chuẩn nhất. Nếu có bất cứ thắc mắc gì, hãy liên hệ với chúng tôi:
Be the first to review “Hướng dẫn đo khoảng cách bằng máy thủy bình”